Tekst źródłowy strony Cokoły

<div style="float:right">
__TOC__
</div>
'''Cokół lampy elektronowej''' to układ zewnętrznych styków połączonych z elektrodami lampy. Często cokół pozwala na umieszczenie lampy w odpowiedniej podstawce, zapewniając w ten sposób jej mechaniczne umocowanie w urządzeniu.

Wczesne lampy posiadały zwykle konstrukcję spłaszczową (podobną do stosowanej w żarówkach elektrycznych) - wyprowadzenia elektrod w postaci drutów były zatopione w szklanym spłaszczu (co zapewniało szczelność bańki lampy) i doprowadzone do styków osadzonych w cokole (wykonanym z bakelitu lub podobnego tworzywa). W późniejszym okresie (przy końcu lat 30.) opracowano cokoły, w których styki są zaprasowane bezpośrednio w szklanym talerzyku tworzącym cokół.

<br clear=all>
== Kołkowe europejskie ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Europejski dwunóżkowy (B2)
| Stosowany do fotokomórek.
|
|
|
|-
! Europejski trójnóżkowy (B3, H)
| 
| [[Plik:Base europ 3pin.jpg|200px|3-nóżkowy europejski]]
| [[Plik:Europ3 pic.png|150px]]
| [[Plik:1802.JPG|thumb|200px|1802]]
|-
! Europejski czteronóżkowy (B4, A, 4A)
|
| [[Plik:Roehre-Europasockel.jpg|200px|4-nóżkowy europejski]]
| [[Plik:Europ4 pic.png|150px]]
| [[Plik:B442.JPG|thumb|90px|B442]]

|-
! Europejski czteronóżkowy z zaciskiem bocznym (A35c)
|
| [[Plik:4pinz.JPG|200px|4-nóżkowy europejski z zaciskiem bocznym]]
|
| [[Plik:A241.JPG|thumb|100px|A241]]
|-
! Europejski pięcionóżkowy (O, B5, O35)
|
| [[Plik:Base europ 5pin.jpg|200px|5-nóżkowy europejski]]
| [[Plik:Europ5 pic.png|150px]]
| [[Plik:E446.JPG|thumb|100px|E446]]
|-
! Europejski pięcionóżkowy z zaciskiem bocznym
|
| [[Plik:5pinśr.JPG|200px|5-nóżkowy europejski z zaciskiem bocznym]]
|
| [[Plik:L2318D.JPG|thumb|100px|L2318D]]
|-
! Europejski pięcionóżkowy duży (D, "B5 big size")
| Rzadki, stosowany głównie we Francji do tetrod z siatką przeciwładunkową i tetrod mieszających.
| [[Plik:Euro5pin big.JPG|200px|5-nóżkowy europejski duży]]
|
| [[Plik:T.M.B.G..JPG|thumb|100px|T.M.B.G.]]
|-
! Europejski sześcionóżkowy wczesny.
| Rzadki, stosowany do podwójnych triod.
| [[Plik:6pinstary.JPG|200px|6-nóżkowy wczesny]]
|
| [[Plik:VT126.JPG|thumb|100px|VT126]]
|-
! Europejski sześcionóżkowy (U, B5+1)
| Rzadki, stosowany do lamp mających standardowo cokół B5 z zaciskiem bocznym lub B6, jako ich wersja.
|
|
|
|-
! Europejski sześcionóżkowy (kontynentalny, B6)
|
| [[File:6pin.JPG|200px|6-nóżkowy europejski]]
| [[Plik:Europ6 pic.png|150px]]
| [[Plik:E453.JPG|thumb|100px|E453]]
|-
! Europejski siedmionóżkowy (Q)
| Rzadki, stosowany głównie we Francji do tetrod mieszających.
|
|
|
|-
! Europejski siedmionóżkowy (kontynentalny, C7, C7A)
|
| [[Plik:7pineu.JPG|200px|7-nóżkowy europejski]]
|
| [[Plik:Rens1234.JPG|thumb|100px|RENS1234]]
|-
! Europejski siedmionóżkowy (brytyjski, B7, 7A, M)
|
| [[Plik:7pinGB.JPG|200px|7-nóżkowy brytyjski]]
| [[Plik:Brit7 pic.png|150px]]
| [[Plik:TDD4.JPG|thumb|100px|TDD4]]
|-
! Europejski ośmionóżkowy
| Rzadki, stosowany do potrójnych triod.
|
|
|
|-
! Europejski dziewięcionóżkowy (brytyjski, B9)
|
| [[Plik:9pinGB.JPG|200px|9-nóżkowy brytyjski]]
|
| [[Plik:QP22A.JPG|thumb|100px|QP22A]]
|-
! Europejski dwunastonóżkowy
| Stosowany do lamp wielokrotnych firmy Loewe.
| [[File:12pin.JPG|200px|12-nóżkowy Loewe]]
|
| [[File:WG34.JPG|thumb|100px|WG34]]
|}

== Kołkowe amerykańskie ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Pee Wee trójnóżkowy
|
|
| [[File:PeeWee pic.png|150px|Pee Wee 3-nóżkowy]]
|
|-
! Amerykański czteronóżkowy (S4, SS4, USS4, UX4), w Europie cokół G
| Stosowany od lat dwudziestych. Istniały wersje o różnych rozmiarach cokołu, a także z bagnetem.
| [[Plik:4pinusa.JPG|200px|4-nóżkowy amerykański]]
|
| [[File:CX345.JPG|thumb|100px|CX345]]
|-
! Amerykański pięcionóżkowy (S5, SS5, UX5, UY5, M5, USM5), w Europie cokół N 
| Istniały wersje o różnych rozmiarach cokołu.
| [[File:USA5pin.JPG|200px|5-nóżkowy amerykański]]
| [[Plik:Amer 5pin pic.png|150px|5-nóżkowy amerykański]]
| [[File:807 var.jpg|thumb|150px|807]]
|-
! Amerykański sześcionóżkowy (SM6, SS6, USS6, UX6, UZ, M6, SM6, USM6), w Europie cokół J
|
| [[Plik:Base amer 6pin.jpg|200px]]
| [[Plik:Amer 6pin pic.png|150px|6-nóżkowy amerykański]]
| [[File:42globe.JPG|thumb|120px|42]]
|-
! Amerykański siedmionóżkowy (S7, SS7, USS7, UX7, A7A, U7), w Europie cokół E
|
|[[File:USA7pin.JPG|200px|7-nóżkowy amerykański]]
|[[Plik:Amer 7pin pic.png|150px|7-nóżkowy amerykański]]
|[[File:59pentode.JPG|thumb|120px|59]]
|}

== Bocznostykowe ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Bocznostykowy (5 nóżek) <BR> (V)
|
| [[Plik:Roehre-Aussenkontaktsockel5.jpg|200px|5-Pin bocznostykowy]]
| [[Plik:Bocz5 cok.png|150px]]
| [[Plik:AB2 Philips.JPG|thumb|100px|AB2]]
|-
! Bocznostykowy (8 nóżek)<BR>(P, 8SC, SC8, 8A)
| Wprowadzony przez firmę Philips.
| [[Plik:Roehre-Aussenkontaktsockel8.jpg|200px|Bocznostykowy 8 nóżek]]
| [[Plik:Bocz8 pic.png|150px]]
| [[Plik:AZ1.JPG|thumb|100px|AZ1]]
|-
! Bocznostykowy (8 nóżek)<BR> z zaciskiem bocznym
| Stosowany do lamp oscyloskopowych.
|
|
|
|-
! Bocznostykowy (12 nóżek)<BR>(P12)
| Stosowany do lamp oscyloskopowych.
|
|
|
|}

== Stalowe ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Stalowy (8 nóżek, Y8A)
| Wprowadzony przez firmę Telefunken w 1938. Stosowany głównie w Niemczech.
| [[Plik:Roehre-Stahlsockel.jpg|200px|Stalowy ośmionóżkowy]]
| [[Plik:Stal pic.png|150px]]
| [[Plik:Roehre-EBF11.jpg|thumb|150px|EBF11]]
|-
! Stalowy (10 nóżek, Y10A)
| Rzadki, zastosowany w paru lampach firmy Telefunken i RFT oraz w niemieckich lampach oscyloskopowych.
|
|
| EL156, EYY53, EZ150, UEL51, B7S1
|}

== Oktalowe ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Oktal (K8A, IEC 67-I-5a)
| Wprowadzony w 1935 roku przez amerykańską firmę RCA (próbowano też wprowadzić podobny cokół w Niemczech, ale się nie przyjął). Stosowany powszechnie aż do lat 50, szczególnie w USA i ZSRR (w Europie popularniejsze były cokoły bocznostykowy, metalowy i loktalowy).
| [[Plik:Roehre-Oktalsockel.jpg|200px|Oktalowy]]
| [[Plik:Octal pic.png|150px]]
|
<gallery widths=80 heights=150>
Plik:Tube 6L6 Sylvania.jpg|[[6L6]]
Plik:6SN7.JPG|[[6SN7]]
</gallery>
|-
! Oktal duży
| Rzadki, zastosowany w radzieckiej lampie nadawczej Г411
| [[File:Γ411 base.JPG|250px|Oktalowy duży]]
|
| [[File:Γ411.JPG|thumb|100px|Γ411]]
|}

== Loktalowe ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Loktal (loctal, B8B, B8G, W8A, D8-1, L)
| Cokół skonstruowany w 1938 przez amerykańską Sylvanię do zastosowań, w których ważne było pewne mocowanie lampy (na przykład w radioodbiornikach samochodowych). W USA zdobył umiarkowaną popularność (z większych wytwórców sprzętu często używał lamp loklalowych Philco). Po wojnie w Europie (w tym również w Polsce) lampy loktalowe były często stosowane, głównie w popularnych odbiornikach radiowych.

Wersja amerykańska (D8-1, B8G, L) ma dopuszczalną średnicę cokołu 29.9 mm, europejska (W8A) 32 mm a brytyjska 36.5 mm.
| [[Plik:Roehre-Loktalsockel.jpg|200px|Loktal]]
| [[Plik:loctal pic.png|120px]]
| [[Plik:Tungsram ebl21.jpg|thumb|80px|EBL21]]
|-
! Loktal 9 nóżek (T9A, B9G)
| Skonstruowany na przełomie lat 30 i 40 przez Philipsa. Użyty jedynie do kilku typów lamp, był dużo mniej popularny od ośmionóżkowego. Wersja zastosowana w lampie [[EL34|EL60]] (jako jedyna) miała grubsze nóżki (1.3 mm).
| [[Plik:Base loctal 9pin.jpg|200px|Loktal 9 szpilek]]
| [[Plik:Loctal9 pic.png|120px]]
| [[Plik: EF50.jpg|thumb|100px|EF50]]
|-
! Loktal mały (miniloktal)
| Rzadki, zastosowany przez firmę Tungsram w lampach bateryjnych serii D25, 8 nóżek rozmieszczonych na średnicy 15mm.
|
|
|
|}

== Rimlock ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Rimlock (A8A, B8A)
| Wprowadzony przez firmę Philips w 1947 roku. Spotykany w wersjach całoszklanej (od 1953), z metalowym pierścieniem, oraz z metalowym pierścieniem i trzpieniem ekranującym (firma Mazda). Był dosyć popularny w Europie, został jednak szybko wyparty przez cokół nowal.
| <gallery widths="175" heights=175 >
Plik:Roehre-Rimlocksockel-g.jpg | Rimlock całoszklany
Plik:Roehre-Rimlocksockel-m.jpg | Rimlock z pierścieniem
Plik:Mazda Rimlock.JPG|Rimlock z trzpieniem ekranującym
</gallery>
| [[Plik:Rimlock pic.png|150px]]
| [[Plik:Roehre ef42 innenspiegel.jpg|thumb|100px|EF42]]
|}

== Miniaturowe całoszklane ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Miniaturowy siedmionóżkowy (B7G, E7-1, IEC 67-I-10a, pico)
| Wprowadzony w 1939 roku przez amerykańską firmę RCA. Początkowo używany głównie w lampach do sprzętu wojskowego, po wojnie upowszechnił się również w cywilnym. Używany aż do zmierzchu techniki lampowej.
| [[Plik:Roehre-Miniatursockel.jpg|200px|Miniaturowy 7 nóżkowy]]
| [[Plik:7pic cok.png|150px]]
| [[Plik:3S4T pentode.jpg|thumb|120px|3S4T]]
|-
! Noval (B9A, IEC 67-I-12a)
| Wprowadzony w 1939 roku przez amerykańską firmę RCA. Początkowo używany głównie w zminiaturyzowanych lampach do sprzętu wojskowego, po wojnie upowszechnił się również w cywilnym. Używany aż do zmierzchu techniki lampowej.
| [[Plik:Roehre-Novalsockel.jpg|200px|Noval]]
| [[Plik:Noval pic.png|150px]]
| [[Plik:EF86neu.JPG|thumb|120px|EF86]]
|-
! Decal (B10B, IEC 67-I-41a)
|
| [[File:Decal base.JPG|220px|Decal]]
| [[Plik:Decal cok.png|150px]]
| [[File:Pcl200.JPG|thumb|120px|PCL200]]
|-
! Unidekar 11 nóżkowy
|
|
| [[Plik:Unidekar pic.png|150px]]
|
|-
! Duodekar 12 nóżkowy (B12C, IEC 67-I-17a, T9, E12-70)
| Używany w amerykańskich lampach serii [[compactron]].
| [[File:Duodekar.JPG|200px|Duodekar]]
|
| [[File:6C10.JPG|thumb|150px|6C10]]
|-
! Magnoval (B9D)
| Wprowadzony w Europie. ''Uwaga: podobny do amerykańskiego cokołu novar, ale posiada grubsze nóżki''.
| [[Plik:Roehre-Magnovalsockel.jpg|200px|Magnoval]]
| [[Plik:magnoval_pic.png|150px]]
| [[Plik:Pentode PL500.jpg|thumb|75px|PL500]]
|}

== Jumbo ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Jumbo 4 nóżkowy
|
|[[Plik:Base jumbo 4pin.jpg|200px|Cokół jumbo]]
|[[Plik:Jumbo pic.png|150px]]
|[[Plik:Triode 805.jpg|thumb|75px|805]]
|-
! Jumbo 4 nóżkowy z ceramicznym dyskiem
|
|[[Plik:Base jumbo ceram 4pin.jpg|200px|Cokół jumbo z ceramicznym dyskiem]]
|
|[[Plik:W1-0,1-30 vacuum diode.jpg|thumb|100px|W1=0,1/30]]
|-
! Super jumbo 4 nóżkowy
|
|[[Plik:Base super jumbo 4 pin.jpg|200px|Cokół super jumbo]]
|
| [[Plik:Thyratron GT83.jpg|thumb|80px|Tyratron GT83]]
|}

== Żołędziowy ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Żołędziowy pięcionóżkowy (G5F, 5AA, Acorn B)
|
| [[File:Acorn B.JPG|200px|żołędziowy 5-nóżkowy]]
|
|[[Plik:6s1zh.jpg|thumb|150px|6С1Ж]]
|-
! Żołędziowy siedmionóżkowy (7AA, Acorn A)
| Pięć nóżek na obwodzie, dwie na końcach.
| [[File:6К1Ж base.JPG|200px|żołędziowy 7-nóżkowy 7AA]]
|
| [[File:6К1Ж.JPG|thumb|150px|6К1Ж]]
|-
! Żołędziowy siedmionóżkowy (A7, 7AB, Acorn D)
| Siedem nóżek na obwodzie.
|
|
|
|}

== Bagnetowe ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Bagnet 10 mm
|
|
|
|
|-
! Bagnet 14 mm
|
|
|
|<gallery widths=90>
File:Stabilitron GR 150DK.jpg |GR 150DK
File:Stabilitrony StR 70-6.jpg |StR 70/6
</gallery>
|-
! Bagnet 22 mm
|
|
|
|
|}

== Gwint Edisona ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Mały gwint Edisona 10 mm, E10
|
|
|
|
|-
! Gwint Edisona 14 mm, E14, Mignon
|
|
|
|
|-
! Gwint Edisona 27 mm, E27
| Używany do lamp specjalnych: dużych prostowników gazowanych, rentgenowskich.
|
|
|
|-
! Gwint Edisona 40 mm, E40, G2, Goliat
| Używany do lamp specjalnych: dużych prostowników gazowanych, rentgenowskich.
|
|
|
|}

== Inne ==
{| class="wikitable"
! Nazwa
! Opis
! Zdjęcie
! Rysunek
! Przykłady lamp
|-
! Septar
|
|[[Plik:Base septar.jpg|200px|Cokół septar]]
|[[Plik:Septar pic.png|150px]]
|
|-
! Duodekal (B12A)
|
|[[Plik:Base duodecal.jpg|200px|Cokół duodekal]]
|[[Plik:Duodecal pic.png|150px]]
|[[Plik:Philips_E1T.jpg|thumb|150px|E1T]]
|}

[[Kategoria:Cokoły]]