EL84
| EL84 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Pentoda mocy | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||
EL84 - bardzo popularna pentoda mocy o dziewięcionóżkowym cokole nowalowym, powszechnie używana w końcowym okresie techniki lampowej. Oznaczenie amerykańskie - 6BQ5. W Polsce produkowano także wersję przeznaczoną do żarzenia szeregowego prądem 0.3A oznaczoną PL841, różniącą się również wyprowadzeniami elektrod.
Historia i zastosowania
EL84 została wypuszczona przez firmę Philips w 1953 roku jako ostatnia głośnikowa pentoda mocy popularnej linii rozwojowej AL4 - EL3 - EL41. Bezpośrednią poprzedniczką EL84 jest rzadka lampa EL80, będąca wersją EL41 z cokołem nowalowym. EL84 była jedną z najpopularniejszych lamp elektronowych, zastosowano ją w tysiącach różnych urządzeń. Charakteryzuje się stosunkowo dużym nachyleniem, co umożliwia budowę stopni wyjściowych o sporej czułości.
Była masowo produkowana również w Polsce (w ZWLE), została użyta między innymi w:
- odbiornikach radiowych Aria, Boston, Calipso, Carmen, Koncert, Ramona, Rumba, Samba, Sanata, Aida, Bolero, Capella, Jazz, Karioka, Rapsodia, Tatry, Turandot, Wirtuoz;
- odbiorniku samochodowym Żerań;
- magnetofonach Melodia, Piosenka, Tonette;
- wzmacniaczu stereo W600 i gitarowym W701;
- gramofonie z wzmacniaczem Karolinka 2.
Odpowiedniki
- Odpowiedniki lampy EL84: 6BQ5 (oznaczenie amerykańskie), 6L40 (Tesla), N709 (brytyjskie), 6P15, 7189, CV2975, 6P14 (oznaczenie chińskie), 6П14П (oznaczenie radzieckie);
- Wersje przemysłowo-wojskowe o zwiększonej niezawodności i trwałości: E84L, 7320, 6П14П-В, 6П14П-Е;
- Lampy różniące się od EL84 jedynie parametrami żarzenia to:
- szeregowe 0,3A, 16V: PL841 (produkowana jedynie w Polsce);
- szeregowe 0.6A, 8V: XL84, 8BQ5;
- szeregowe 0.45A, 10V: YL84, 10BQ5.
Poszczególne typy lamp różnych producentów wykorzystują nóżki oznaczone na rysunku cokołu jako niepodłączone jako wsporniki struktur wewnętrznych - mogą mieć one połączenia elektryczne z różnymi elektrodami i nie powinny być wykorzystywane.
Ciekawostki
Lampy EL84 wchodziły w skład stopnia końcowego legendarnych wzmacniaczy gitarowych Firmy Vox typów AC15 i AC30 (cztery lampy łączone równolegle po dwie w układzie przeciwsobnym). Zostały one skonstruowane dla grupy The Shadows, a były używane między innymi również przez Johna Lennona, Paula McCartneya, George'a Harrisona, Keitha Richardsa, Briana Jonesa, Pete'a Townshenda, Briana Maya, Jimmy Page'a, Paula Wellera, The Edge, Bono i wielu innych najznamienitszych gitarzystów. Podobne wzmacniacze są produkowane do dziś[1].
Właściwości i możliwości zastosowania
EL84 znajduje częste zastosowanie w stopniach końcowych wzmacniaczy małej częstotliwości. W układzie SE można osiągnąć maksymalną moc do około 5W przy zniekształceniach nieliniowych 10%. W układach przeciwsobnych w klasie B i AB osiąga się moc do około 17 watów przy zniekształceniach nieliniowych rzędu 4%.
Przykład obliczania punktu pracy.
Przypisy
Bibliografia
- Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.
Linki zewnętrzne
| Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda |
|---|
|