Czar: Różnice pomiędzy wersjami

Z Oktoda
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 13: Linia 13:


== Historia ==
== Historia ==
Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka (ZRK) budowały pierwszy polski masowy odbiornik przenośny - lampową Szarotkę. Niestety, pod koniec lat 50 była ona już bardzo przestarzała i w 1958 ZRK zademonstrowały na Targach Poznańskich jej wersję, w której wzmacniacz m.cz. był wykonany na tranzystorach. Nie weszła ona jednak do produkcji, a w 1960 ukazał się całkowicie tranzystorowy odbiornik ZRK o nazwie "Czar".
Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka (ZRK) budowały pierwszy polski masowy odbiornik przenośny - lampową [[Szarotka|Szarotkę]]. Niestety, pod koniec lat 50 była ona już bardzo przestarzała i w 1958 ZRK zademonstrowały na Targach Poznańskich jej wersję, w której wzmacniacz m.cz. był wykonany na tranzystorach. Nie weszła ona jednak do produkcji, a w 1960 ukazał się całkowicie tranzystorowy odbiornik ZRK o nazwie "Czar".


W połowie lat 60 odbiornik Czar został zastąpiony przez [[Guliwer]]a.
W połowie lat 60 odbiornik Czar został zastąpiony przez [[Guliwer]]a.
Linia 19: Linia 19:
== Konstrukcja ==
== Konstrukcja ==
[[File: Czar_schemat.png|thumb|left|250px]]
[[File: Czar_schemat.png|thumb|left|250px]]
Schemat układu jest typowy. Słabą stroną odbiornika jest wzmacniacz pośredniej częstotliwości z pojedynczymi układami rezonansowymi, co powoduje słabą selektywność odbiornika. Co prawda posiada on gniazdo anteny zewnętrznej, ale z przyłączoną taką anteną nie sposób go używać, nawet z dala od źródeł zakłóceń. Czar posiada stosunkowo duży głośnik, co zaowocowało w jakości dźwięku znacznie lepszej niż współczesnych mu tranzystorowych odbiorników Eltry.
Schemat układu jest typowy. Słabą stroną odbiornika jest wzmacniacz pośredniej częstotliwości z pojedynczymi układami rezonansowymi, co powoduje słabą selektywność odbiornika. Co prawda posiada on gniazdo anteny zewnętrznej, ale z przyłączoną taką anteną nie sposób go używać, nawet z dala od źródeł zakłóceń. Czar posiada stosunkowo duży głośnik, co zaowocowało w jakości dźwięku znacznie lepszej niż współczesnych mu tranzystorowych odbiorników [[Eltra|Eltry]].


Początkowo stosowano tranzystory importowane (OC44, 2xOC45, 2xOC71, 2xOC72), z biegiem czasu zastąpiono je krajowymi (TG20, 2xTG10, 2xTG5, 2xTG50).  
Początkowo stosowano tranzystory importowane (OC44, 2xOC45, 2xOC71, 2xOC72), z biegiem czasu zastąpiono je krajowymi ([[TG10|TG20, 2xTG10]], 2x[[TG1|TG5]], 2x[[TG50]]).  


Odbiornik był zasilany napięciem 7,5 V za pomocą nietypowej baterii o symbolu 5R10, której produkcję rozpoczęto specjalnie w tym celu. Składała się ona z pięciu połączonych szeregowo ogniw R10. Niektóre odbiorniki wyposażono w rurkę z tworzywa, w której można było umieścić dużo popularniejsze baterie 2R10 i R10. Nie było możliwości zasilania odbiornika za pomocą zasilacza sieciowego, nie produkowano również pasujących akumulatorów, eksploatacja była więc dosyć droga.
Odbiornik był zasilany napięciem 7,5 V za pomocą nietypowej baterii o symbolu 5R10, której produkcję rozpoczęto specjalnie w tym celu. Składała się ona z pięciu połączonych szeregowo ogniw R10. Niektóre odbiorniki wyposażono w rurkę z tworzywa, w której można było umieścić dużo popularniejsze baterie 2R10 i R10. Nie było możliwości zasilania odbiornika za pomocą zasilacza sieciowego, nie produkowano również pasujących akumulatorów, eksploatacja była więc dosyć droga.

Wersja z 10:24, 22 lip 2013

Szablon:Radioodbiornik Czar 3311– przenośny odbiornik radiowy produkcji polskiej z 1960 r (pierwszy tranzystorowy odbiornik produkcji ZRK).

Historia

Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka (ZRK) budowały pierwszy polski masowy odbiornik przenośny - lampową Szarotkę. Niestety, pod koniec lat 50 była ona już bardzo przestarzała i w 1958 ZRK zademonstrowały na Targach Poznańskich jej wersję, w której wzmacniacz m.cz. był wykonany na tranzystorach. Nie weszła ona jednak do produkcji, a w 1960 ukazał się całkowicie tranzystorowy odbiornik ZRK o nazwie "Czar".

W połowie lat 60 odbiornik Czar został zastąpiony przez Guliwera.

Konstrukcja

Czar schemat.png

Schemat układu jest typowy. Słabą stroną odbiornika jest wzmacniacz pośredniej częstotliwości z pojedynczymi układami rezonansowymi, co powoduje słabą selektywność odbiornika. Co prawda posiada on gniazdo anteny zewnętrznej, ale z przyłączoną taką anteną nie sposób go używać, nawet z dala od źródeł zakłóceń. Czar posiada stosunkowo duży głośnik, co zaowocowało w jakości dźwięku znacznie lepszej niż współczesnych mu tranzystorowych odbiorników Eltry.

Początkowo stosowano tranzystory importowane (OC44, 2xOC45, 2xOC71, 2xOC72), z biegiem czasu zastąpiono je krajowymi (TG20, 2xTG10, 2xTG5, 2xTG50).

Odbiornik był zasilany napięciem 7,5 V za pomocą nietypowej baterii o symbolu 5R10, której produkcję rozpoczęto specjalnie w tym celu. Składała się ona z pięciu połączonych szeregowo ogniw R10. Niektóre odbiorniki wyposażono w rurkę z tworzywa, w której można było umieścić dużo popularniejsze baterie 2R10 i R10. Nie było możliwości zasilania odbiornika za pomocą zasilacza sieciowego, nie produkowano również pasujących akumulatorów, eksploatacja była więc dosyć droga.  

Bibliografia

  1. Trusz J., Trusz W.: Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony, WKŁ, Warszawa, 1969.

Linki zewnętrzne

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda
  • μ - wzmocnienie napięciowe
  • μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej
  • α - wskazanie wskaźnika dostrojenia
  • AM - modulacja amplitudy
  • ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości
  • ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia
  • Ia - prąd anody
  • Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie
  • Il - prąd ekranu
  • Is - prąd siatki
  • Is1 - prąd siatki pierwszej
  • Is2 - prąd siatki drugiej
  • Is3 - prąd siatki trzeciej
  • Is4 - prąd siatki czwartej
  • Iamax - maksymalny prąd anody
  • Ikmax - maksymalny prąd katody
  • Io - maksymalny prąd wyprostowany
  • Iż - prąd żarzenia
  • FM - modulacja częstotliwości
  • h - zniekształcenia nieliniowe
  • m.cz. - małej częstotliwości
  • Pamax - maksymalna moc strat w anodzie
  • p.cz. - pośredniej częstotliwości
  • Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej
  • Pwy -moc wyjściowa
  • ra - opór wewnętrzny
  • Ra - opór obwodu anodowego
  • Rk - rezystancja w katodzie
  • Rg - rezystancja w obwodzie siatki
  • Sa - nachylenie charakterystyki lampy
  • Ua - napięcie anody
  • Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie
  • Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie
  • Uamax - maksymalne napięcie anody
  • Ub - napięcie zasilania
  • Ubmax - maksymalne napięcie zasilania
  • Ul - napięcie ekranu
  • Us - napięcie siatki
  • Us1 - napięcie siatki pierwszej
  • Us2 - napięcie siatki drugiej
  • Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej
  • Us3 - napięcie siatki trzeciej
  • Us4 - napięcie siatki czwartej
  • Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego
  • Uż - napięcie żarzenia
  • Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą