Koliber: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian |
(→Geneza) |
||
| (Nie pokazano 21 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Koliber radio h.jpg|thumb| | [[Plik:Koliber radio h.jpg|thumb|400px|Odbiornik radiowy Koliber]] | ||
'''Koliber''' to pierwszy masowo produkowany polski odbiornik radiowy zbudowany na tranzystorach. | '''Koliber''' to pierwszy masowo produkowany polski odbiornik radiowy zbudowany na tranzystorach. Wytwarzała go bydgoska [[Eltra]], pracuje w układzie [[superheterodyna|superheterodyny]]. Zyskał status kultowego, a jego nazwa stała się wręcz synonimem małego radia tranzystorowego. | ||
== Geneza == | == Geneza == | ||
Koliber jest bezpośrednim następcą [[Eltra (radioodbiornik|Eltry MOT-59]]- w oparciu o doświadczenia zdobyte przy jej wdrożeniu podjęto produkcję masową. Najpoważniejszą różnicą konstrukcyjną było zastosowanie wyjściowego wzmacniacza przeciwsobnego z jednym transformatorem (odwracającym fazę) w miejsce stopnia w klasie A na jednym tranzystorze z przesuwanym punktem pracy w Eltrze. | Koliber jest bezpośrednim następcą [[Eltra (radioodbiornik)|Eltry MOT-59]] - w oparciu o doświadczenia zdobyte przy jej wdrożeniu podjęto produkcję masową. Najpoważniejszą różnicą konstrukcyjną było zastosowanie wyjściowego wzmacniacza przeciwsobnego z jednym transformatorem (odwracającym fazę) w miejsce stopnia w klasie A na jednym tranzystorze z przesuwanym punktem pracy w Eltrze. | ||
W momencie wprowadzenia do produkcji był konstrukcją na tyle nowoczesną, że niezbędne tranzystory musiały pochodzić z importu. Gdy krajowy przemysł półprzewodnikowy wyprodukował stopowe tranzystory w.cz. TG10 i TG20 okazało się, że nowego Kolibra 2 zbudowano już na lepszych tranzystorach dyfuzyjnych - znowu importowanych (TG10 i TG20 szybko wycofano z produkcji). | W momencie wprowadzenia do produkcji był konstrukcją na tyle nowoczesną, że niezbędne tranzystory musiały pochodzić z importu. Gdy krajowy przemysł półprzewodnikowy wyprodukował stopowe tranzystory w.cz. [[TG10]] i TG20 okazało się, że nowego Kolibra 2 zbudowano już na lepszych tranzystorach dyfuzyjnych - znowu importowanych (TG10 i TG20 szybko wycofano z produkcji). | ||
"Kolibropodobne" odbiorniki produkowano bardzo długo, aż do początku lat 70 - gdy powszechny stawał się zakres UKF, którego im brakowało. | "Kolibropodobne" ([[Sylwia]], [[Minor]], [[Kama]], [[Dominika]]) odbiorniki produkowano bardzo długo, aż do początku lat 70 - gdy powszechny stawał się zakres UKF, którego im brakowało. | ||
== Historia i wersje == | == Historia i wersje == | ||
* Na stronie WWW oldradio.pl zaprezentowano [http://oldradio.pl/karta_odb.php?nrmod=1210|Kolibra] z płytką drukowaną '''MOT 59-1''' pochodzącą z <i>Eltry</i> - może to być egzemplarz z serii "przejściowej", demonstracyjny. Zdjęcia zachowanych egzemplarzy pokazują, że takie odbiorniki były dosyć powszechne. | * Na stronie WWW oldradio.pl zaprezentowano [http://oldradio.pl/karta_odb.php?nrmod=1210|Kolibra] z płytką drukowaną '''MOT 59-1''' pochodzącą z <i>Eltry</i> - może to być egzemplarz z serii "przejściowej", demonstracyjny. Zdjęcia zachowanych egzemplarzy pokazują, że takie odbiorniki były dosyć powszechne. | ||
[[Plik:Koliber g.jpg|thumb|250px|Najczęściej spotykana obudowa Kolibra w kolorze kości słoniowej.]] | |||
* '''Koliber MOT-601''' – został zaprezentowany w lutym 1961 r. na I Krajowej Wystawie Podzespołów Radiowych w Warszawie. Wzmianka w miesięczniku <i>Radioamator i Krótkofalowiec</i> z kwietnia 1961. | * '''Koliber MOT-601''' – został zaprezentowany w lutym 1961 r. na I Krajowej Wystawie Podzespołów Radiowych w Warszawie. Wzmianka w miesięczniku <i>Radioamator i Krótkofalowiec</i> z kwietnia 1961. | ||
** Wszystkie tranzystory były importowane firmy Philips (OC44, 2*OC45, OC71, 2*OC72). | ** Wszystkie tranzystory były importowane firmy Philips (OC44, 2*OC45, OC71, 2*OC72). | ||
| Linia 19: | Linia 20: | ||
** Elementy regulacyjne: pokrętło wyłącznika oraz regulacji siły głosu, przełącznik zakresów fal, pokrętło strojenia. | ** Elementy regulacyjne: pokrętło wyłącznika oraz regulacji siły głosu, przełącznik zakresów fal, pokrętło strojenia. | ||
[[Plik:Koliber2 | [[Plik:Koliber2 f.jpg|thumb|250px|Koliber 2]] | ||
[[Plik:Koliber2 a.png|thumb|250px|Wnętrze odbiornika Koliber 2]] | |||
[[Plik:Koliber2 d.png|thumb|250px|Inna wersja obudowy Kolibra 2. Jak na wczesne lata 60 XXw. sprawia wrażenie bardzo nowoczesnej.]] | |||
* '''Koliber 2 MOT-611''' – różnił się od poprzednika pełnym zakresem fal długich i zastosowaniem polskich tranzystorów we wzmacniaczu małej częstotliwości. W mieszaczu i wzmacniaczu pośredniej częstotliwości zastosowano nowocześniejsze tranzystory stopowo-dyfuzyjne. | * '''Koliber 2 MOT-611''' – różnił się od poprzednika pełnym zakresem fal długich i zastosowaniem polskich tranzystorów we wzmacniaczu małej częstotliwości. W mieszaczu i wzmacniaczu pośredniej częstotliwości zastosowano nowocześniejsze tranzystory stopowo-dyfuzyjne. | ||
** Tranzystory mieszacza i p.cz. zwykle importowane (OC170 i 2*OC169 lub 3*SFT319), m.cz. krajowe: [[TG1|TG5]], 2*[[TG50]]. Niekiedy stosowano też importowane tranzystory innych typów. | ** Tranzystory mieszacza i p.cz. zwykle importowane (OC170 i 2*OC169 lub 3*SFT319), m.cz. krajowe: [[TG1|TG5]], 2*[[TG50]]. Niekiedy stosowano też importowane tranzystory innych typów. | ||
** Zakresy fal: średnie (520..1605 kHz), długie (150..270 kHz lub 160..290 kHz). | ** Zakresy fal: średnie (520..1605 kHz), długie (150..270 kHz lub 160..290 kHz). | ||
[[Plik:Koliber3 | [[Plik:Koliber3 a.jpg|thumb|250px|Koliber 3.]] | ||
* '''Koliber 3 MOT-633''' – różnił się od Kolibra 2 zastosowaniem polskich tranzystorów we wszystkich stopniach odbiornika i zastosowaniem [[kaskoda|kaskody]] na dwóch tranzystorach w pierwszym stopniu wzmacniacza pośredniej częstotliwości. Odbiornik został wyposażony w gniazdo słuchawek i gniazdo do przystawki zegarowej, umożliwiające wyłączenie odbiornika. | * '''Koliber 3 MOT-633''' – różnił się od Kolibra 2 zastosowaniem polskich tranzystorów we wszystkich stopniach odbiornika i zastosowaniem [[kaskoda|kaskody]] na dwóch tranzystorach w pierwszym stopniu wzmacniacza pośredniej częstotliwości. Odbiornik został wyposażony w gniazdo słuchawek i gniazdo do przystawki zegarowej, umożliwiające wyłączenie odbiornika. | ||
** Tranzystory: [[TG40]], 2*TG39, TG37, TG5, 2*TG50. | ** Tranzystory: [[TG40]], 2*TG39, TG37, TG5, 2*TG50. | ||
| Linia 39: | Linia 42: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
== Schematy i instrukcje == | == Schematy, płytki drukowane i instrukcje == | ||
<gallery widths=200 heights=150> | |||
Plik:Koliber sch.png | Schemat Kolibra (MOT-601). | |||
Plik:Koliber i.jpg | Płytka drukowana Kolibra. By dostać się do zasobnika z bateriami trzeba zdjąć pokrywę obudowy zamocowaną na zatrzaski i przykręconą (do głośnika) jednym wkrętem. | |||
Plik:Koliber2 sch.png | Schemat Kolibra 2 (MOT-611). | |||
Plik:Koliber2 sch2.png | Płytka drukowana Kolibra 2. | |||
Plik:Koliber3 sch.png | Schemat Kolibra 3 (MOT-633). | |||
Plik:koliber3 sch2.png | Płytka drukowana Kolibra 3. | |||
</gallery> | |||
[http://bee.mif.pg.gda.pl/Jasiu/Manuals/Koliber3_instr.pdf Koliber 3 - Instrukcja obsługi.] | |||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
<gallery widths=200 heights=150> | |||
Plik:Koliber2 e.jpg | Do Kolibra można było dokupić pokrowiec ze skóry. | |||
Plik:Koliber2 g.jpg | Nietypowa obudowa z logiem firmy zamiast nazwy odbiornika. Układ elektryczny, jak i cechy obudowy wskazują na <i>Kolibra 2 MOT-611 | |||
</gallery> | |||
== Linki zewnętrzne == | |||
[http://oldradio.pl/wyk_wysw.php?ssel=%20where%20producent=!Eltra!%20and%20%20model%20REGEXP%20!Koliber!&ssort=%20order%20by%20produkcja,model,producent Kolibry na oldradio.pl] | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
* W. Trusz, J. Trusz, ''Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony – Opisy i dane techniczne'', WKiŁ, 1969. | * W. Trusz, J. Trusz, ''Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony – Opisy i dane techniczne'', WKiŁ, 1969. | ||
Aktualna wersja na dzień 05:13, 19 kwi 2022
Koliber to pierwszy masowo produkowany polski odbiornik radiowy zbudowany na tranzystorach. Wytwarzała go bydgoska Eltra, pracuje w układzie superheterodyny. Zyskał status kultowego, a jego nazwa stała się wręcz synonimem małego radia tranzystorowego.
Geneza
Koliber jest bezpośrednim następcą Eltry MOT-59 - w oparciu o doświadczenia zdobyte przy jej wdrożeniu podjęto produkcję masową. Najpoważniejszą różnicą konstrukcyjną było zastosowanie wyjściowego wzmacniacza przeciwsobnego z jednym transformatorem (odwracającym fazę) w miejsce stopnia w klasie A na jednym tranzystorze z przesuwanym punktem pracy w Eltrze.
W momencie wprowadzenia do produkcji był konstrukcją na tyle nowoczesną, że niezbędne tranzystory musiały pochodzić z importu. Gdy krajowy przemysł półprzewodnikowy wyprodukował stopowe tranzystory w.cz. TG10 i TG20 okazało się, że nowego Kolibra 2 zbudowano już na lepszych tranzystorach dyfuzyjnych - znowu importowanych (TG10 i TG20 szybko wycofano z produkcji).
"Kolibropodobne" (Sylwia, Minor, Kama, Dominika) odbiorniki produkowano bardzo długo, aż do początku lat 70 - gdy powszechny stawał się zakres UKF, którego im brakowało.
Historia i wersje
- Na stronie WWW oldradio.pl zaprezentowano [1] z płytką drukowaną MOT 59-1 pochodzącą z Eltry - może to być egzemplarz z serii "przejściowej", demonstracyjny. Zdjęcia zachowanych egzemplarzy pokazują, że takie odbiorniki były dosyć powszechne.
- Koliber MOT-601 – został zaprezentowany w lutym 1961 r. na I Krajowej Wystawie Podzespołów Radiowych w Warszawie. Wzmianka w miesięczniku Radioamator i Krótkofalowiec z kwietnia 1961.
- Wszystkie tranzystory były importowane firmy Philips (OC44, 2*OC45, OC71, 2*OC72).
- Zakresy: fale średnie (520..1605 kHz), jedna stacja na falach długich (Warszawa I 227 kHz).
- Zasilanie: 6V - 4 ogniwa 1,5V typu R6 (obecnie AA) lub 5 akumulatorów Cd-Ni.
- Moc wyjściowa ok. 80mW.
- Elementy regulacyjne: pokrętło wyłącznika oraz regulacji siły głosu, przełącznik zakresów fal, pokrętło strojenia.
- Koliber 2 MOT-611 – różnił się od poprzednika pełnym zakresem fal długich i zastosowaniem polskich tranzystorów we wzmacniaczu małej częstotliwości. W mieszaczu i wzmacniaczu pośredniej częstotliwości zastosowano nowocześniejsze tranzystory stopowo-dyfuzyjne.
- Koliber 3 MOT-633 – różnił się od Kolibra 2 zastosowaniem polskich tranzystorów we wszystkich stopniach odbiornika i zastosowaniem kaskody na dwóch tranzystorach w pierwszym stopniu wzmacniacza pośredniej częstotliwości. Odbiornik został wyposażony w gniazdo słuchawek i gniazdo do przystawki zegarowej, umożliwiające wyłączenie odbiornika.
- Tranzystory: TG40, 2*TG39, TG37, TG5, 2*TG50.
- Zakresy: fale średnie (520..1605 kHz), fale długie (170..280 kHz).
- Około roku 1967 Kolibry zaczęto zastępować odbiornikiem Sylwia, będącym uproszczoną (bez stopnia kaskodowego) wersją Kolibra 3, budowaną na tej samej płytce drukowanej.
Zasilanie akumulatorowe
Do Kolibrów można było kupić zasobnik z pięcioma akumulatorami Cd-Ni typu KN-02. Produkowano do nich ładowarkę zwaną wówczas "adapterem". Poprzez specjalne gniazdko można było ładować akumulatory znajdujące się w odbiorniku, który mógł przy tym pozostawać włączony.
Akumulatory do Kolibra z zasilaczem.
Akumulatory NiCd były stosunkowo trwałe i nieźle znosiły nawet całkowite rozładowanie.
Ładowarka składa się z transformatora i germanowej diody prostowniczej DZG1.
Schematy, płytki drukowane i instrukcje
Schemat Kolibra (MOT-601).
Płytka drukowana Kolibra. By dostać się do zasobnika z bateriami trzeba zdjąć pokrywę obudowy zamocowaną na zatrzaski i przykręconą (do głośnika) jednym wkrętem.
Schemat Kolibra 2 (MOT-611).
Płytka drukowana Kolibra 2.
Schemat Kolibra 3 (MOT-633).
Płytka drukowana Kolibra 3.
Koliber 3 - Instrukcja obsługi.
Ciekawostki
Do Kolibra można było dokupić pokrowiec ze skóry.
Nietypowa obudowa z logiem firmy zamiast nazwy odbiornika. Układ elektryczny, jak i cechy obudowy wskazują na Kolibra 2 MOT-611
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- W. Trusz, J. Trusz, Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony – Opisy i dane techniczne, WKiŁ, 1969.