EL36

EL36
Pentoda lub tetroda strumieniowa mocy
Żarzenie pośrednie, równoległe Uż 6.3 V Iż 1,25 A
Parametry dopuszczalne Pamax 10 W Uamax 250 V Uaiwmax 7 kV Ikmax 200 mA Parametry charakterystyczne Sa 14 mA/V
<htmlet nocache="yes">Frank_begin</htmlet> value=EL36 <htmlet nocache="yes">Frank_end</htmlet>
w katalogu Franka

EL36 to pentoda mocy lub tetroda strumieniowa z cokołem oktalowym i wyprowadzeniem anody na górze bańki. Radziecki odpowiednik to 6П31С a popularną wersję przeznaczoną do żarzenia w układzie szeregowym oznaczono PL36.

Historia i zastosowania

Części składowe tetrody strumieniowej EL36. Na dole od lewej: cokół z grzejnikiem, mikowy mostek mocujący elektrody, wyprowadzenie anody. U góry: katoda, siatka sterująca z mostkiem i radiatorami, siatka ekranująca, elektroda skupiająca, anoda.

Lampa została opracowana przez firmę Philips około roku 1955. Przeznaczona jest do stopni odchylania poziomego w telewizorach, oraz do przeciwsobnych wzmacniaczy mocy małej częstotliwości, zastąpiła w tej roli mniejszą lampę EL81 z cokołem nowalowym. Na lampach EL36 Philips zbudował między innymi mostkowy wzmacniacz 8122, wzmacniacz OTL AG9007 oraz kultowe wzmacniacze typów EL6415 i EL6425. W telewizorach z żarzeniem szeregowym prądem 300 mA używano opracowanej około roku 1956 lampy PL36 (na przykład polski Szmaragd 902).

Lampy EL36 i PL36 zostały na początku lat 60 zastąpione bardzo podobnymi lampami EL500 i PL500 z cokołem magnoval.

EL36 nie należy mylić z wcześniejszą pentodą głośnikową, rzadką lampą firmy Mullard o tym samym oznaczeniu, będącą oktalowym odpowiednikiem bocznostykowej pentody EL6.

Odpowiedniki

• EL36: 6CM5, 6P31S (6П31С), 6P13P (chińska).
• PL36 (żarzenie szeregowe 300 mA, 25V): 25E5, 25F7, 30P4, N308.
• XL36 (żarzenie szeregowe 600 mA, 13V): 13CM5.

Właściwości i możliwości wykorzystania

Przeważającym zastosowaniem lampy EL36 były układy odchylania poziomego telewizorów, ale będzie się świetnie sprawować w przeciwsobnym wzmacniaczu małej częstotliwości. W takim zastosowaniu charakteryzuje się bardzo dużą sprawnością energetyczną. Przy pracy w klasie B z pary EL36 można uzyskać moc wyjściową ponad 40W, przy dopuszczalnej mocy traconej w anodzie lampy równej 10W. Dla porównania - para popularnych EL84 jest w stanie dostarczyć do 15 W przy mocy strat w anodzie 12 W. Ze względu na stosunkowo niskie napięcie pracy lampę EL36 warto też rozważać w konstrukcjach szeregowych stopni wyjściowych SEPP i SRPP.

Przydatność EL36 do budowy akustycznego wzmacniacza SE jest niewielka, ze względu na duże zniekształcenia występujące w tym układzie. Natomiast włączona jako trioda jest stosunkowo liniowa , ale uzyskana moc jest wtedy niewielka.

Przykładem innego wykorzystania są zasilacze stabilizowane, na przykład IZS-5/71 lub Szkolny Zasilacz Anodowy Typ 2. W takim zastosowaniu korzystny jest stosunkowo niewielki spadek napięcia na lampie, charakterystyczny dla pentod wyjściowych odchylania poziomego.

Bibliografia

1. Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.

Linki zewnętrzne

• Radiomuseum: [4].
• EL36: Applications in Audio: [5]

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda

μ - wzmocnienie napięciowe μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej α - wskazanie wskaźnika dostrojenia AM - modulacja amplitudy ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia Ia - prąd anody Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie Il - prąd ekranu Is - prąd siatki Is1 - prąd siatki pierwszej Is2 - prąd siatki drugiej Is3 - prąd siatki trzeciej Is4 - prąd siatki czwartej Iamax - maksymalny prąd anody Ikmax - maksymalny prąd katody Io - maksymalny prąd wyprostowany Iż - prąd żarzenia FM - modulacja częstotliwości h - zniekształcenia nieliniowe m.cz. - małej częstotliwości Pamax - maksymalna moc strat w anodzie p.cz. - pośredniej częstotliwości Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej Pwy -moc wyjściowa ra - opór wewnętrzny Ra - opór obwodu anodowego Rk - rezystancja w katodzie Rg - rezystancja w obwodzie siatki Sa - nachylenie charakterystyki lampy Ua - napięcie anody Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie Uamax - maksymalne napięcie anody Ub - napięcie zasilania Ubmax - maksymalne napięcie zasilania Ul - napięcie ekranu Us - napięcie siatki Us1 - napięcie siatki pierwszej Us2 - napięcie siatki drugiej Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej Us3 - napięcie siatki trzeciej Us4 - napięcie siatki czwartej Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego Uż - napięcie żarzenia Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą