Tekst źródłowy strony EF50

{{Lampa |typ=EF50 |zdjęcie =EF50.jpg |rodzaj=Pentoda regulacyjna |żarzenie=pośrednie, równoległe |Uż=6,3 V|Iż=300 mA |Uamax=300V |Us2max=300V |Pamax=3 W |Sa=6,5-0,45 mA/V |cokół=EF50 cok.png|frank=^EF50$}}
'''EF50''' - Szerokopasmowa pentoda regulacyjna ([[selektoda]]) częstotliwości z loktalowym cokołem 9. nóżkowym. Została opracowana bezpośrednio przed II wojną światową, była szeroko stosowana w sprzęcie radarowym, łączności, telewizyjnym itp. Wywarła znaczący wpływ na rozwój techniki lampowej.

== Historia i zastosowania ==
W latach 30 podejmowano próby zwiększenia częstotliwości pracy lamp poprzez skrócenie wyprowadzeń elektrod. Powstało kilka konstrukcji, na przykład [[lampy żołędziowe]] firmy RCA, były one jednak drogie i trudne w masowej produkcji. W 1938 Philips opracował konstrukcję cokołu z prasowanego szkła, która miała znacznie mniejsze indukcyjności i pojemności wyprowadzeń od stosowanych wcześniej [[lamp spłaszczowych]], których konstrukcję opierano w dużej mierze na technologii stosowanej w żarówkach. Nowe rozwiązanie, w postaci talerzyka z zaprasowanymi w szkle wyprowadzeniami elektrod stało się wkrótce standardem w konstrukcji lamp elektronowych. Lampa EF50 była jedną z niewielu lamp produkowanych z dziewięcionóżkowym cokołem loktalowym.
Pierwotnie była przeznaczona do techniki telewizyjnej, ale w trakcie wojny masowo stosowano ją w sprzęcie wojskowym - radarach i urządzeniach łączności. Została wyparta przez lampy zminiaturyzowane, w znaczniej mierze przez nowalową [[EF80]].

== Odpowiedniki ==
VT-250, Z90, VR91, 10E/92, ARP35, ZA3058, CV1091, CV1578, 63-SPT

== Ciekawostki ==
# Zastosowany po raz pierwszy w technice radarowej wzmacniacz pośredniej częstotliwości na lampach EF50 pochodził z telewizorów firmy PYE<ref>[http://www.pyetelecomhistory.org/prodhist/military/military.html#Radar_Systems_1939_-_1946 PYE - informacja o wzmacniaczu p.cz. do radarów.]</ref>.
# 10 maja 1940, po ataku Niemców na Holandię, wszystkie półprodukty do lamp EF50 oraz maszyny do ich wytwarzania zostały przewiezione do Wielkiej Brytanii. Wykorzystano je do podjęcia masowej produkcji w zakładach Mullarda, brytyjskiej filii Philipsa. Kierownictwo firmy zostało ewakuowane na pokładzie niszczyciela razem z rodziną królewską.
# Wariant lampy EF50 z katodą wyprowadzoną na cztery nóżki (oznaczany EF54) był w stanie pracować do 200 MHz i zastępował lampy żołędziowe.
# Pierwszy komputer wykonujący program zapisany w pamięci operacyjnej zawierał podstawowe układy logiczne zbudowane na lampach EF50. Był to skonstruowany na Uniwersytecie w Manchesterze SSEM (''Small Scale Experimental Machine''). Jego rozwinięciem był pierwszy naprawdę użyteczny komputer tego typu nazwany ''Mark I'' i pierwszy komputer komercyjny (wyprodukowany przez Ferranti). Również one były zbudowane z użuciem lamp EF50.<ref>S. H. Lavington, ''The Manchester Mark I and Atlas: A Historical Perspective'', Communications of the ACM, vol. 28, 1978, str. 4-12.</ref>. W 1998, w 50 rocznicę SSEM wykonano jego działającą replikę, która znajduje się w ''The Museum of Science and Industry'' in Manchesterze. W trakcie obchodów rocznicy odbyły się nawet zawody programistyczne na tym komputerze<ref>[http://www.computer50.org/ The University of Manchester Celebrates the Birth of the Modern Computer]</ref>.

== Właściwości i możliwości wykorzystania ==
EF50 to obecnie lampa już dosyć rzadka. Co prawda jest selektodą, ale zakres zmian nachylenia nie jest specjalnie duży, co powoduję że jest uniwersalna.

EF50 nadaje się również do sterowania w siatce trzeciej<ref>[http://www.radiomuseum.org/forum/ef50_suppressor_action.html Dyskusja na forum Radiomuseum].</ref>.

== Przypisy ==
<references/>

== Bibliografia ==
# {{Książka  |imię=Piotr |nazwisko=Mikołajczyk |imię2=Bohdan |nazwisko2=Paszkowski | tytuł=Electronic Universal Vade-mecum | rok=1964 | wydawnictwo = WNT | miejsce = Warszawa }}
# [http://www.dos4ever.com/EF50/EF50.html The EF50, the Tube that helped to Win the War]

== Linki zewnętrzne ==
* EF50 na stronie Radiomuseum: http://www.radiomuseum.org/tubes/tube_ef50.html.

{{Oznaczenia parametrów lamp}}

[[Kategoria:Lampy według typu]]