Circlotron: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[Plik:CirClo 1.png|thumb|right|Idea Circlotronu z instrukcji obsługi wzmacniacza Electro-Voice A15.]] | [[Plik:CirClo 1.png|thumb|right|Idea Circlotronu z instrukcji obsługi wzmacniacza Electro-Voice A15.]] | ||
== Historia == | == Historia == | ||
Nazwa ''Circlotron'' pojawiła się jako zastrzeżony znak handlowy firmy Electro-Voice. Zgłoszenie patentowe pochodzi z marca 1954, a jego autorem był pracownik tej firmy Alpha Wiggins<ref>[http://www.freepatentsonline.com/2828369.html Patent USA 2828369]</ref>. Nie był on jednak pierwszym projektantem Circlotronu, jego koncepcja została już wcześniej | Nazwa ''Circlotron'' pojawiła się jako zastrzeżony znak handlowy firmy Electro-Voice. Zgłoszenie patentowe pochodzi z marca 1954, a jego autorem był pracownik tej firmy Alpha Wiggins<ref>[http://www.freepatentsonline.com/2828369.html Patent USA 2828369]</ref>. Nie był on jednak pierwszym projektantem Circlotronu, jego koncepcja została już wcześniej trzykrotnie opatentowana: przez Williama Spencera Percivala (patent brytyjski z maja 1937, patent USA z maja 1938 ''Thermionic Valve Repeating Arrangement'') <ref>[http://www.freepatentsonline.com/2201345.html Patent USA 2201345]</ref>, przez Cecila T. Halla (patent USA ''Parallel Opposed Power Amplifiers'', czerwiec 1951)<ref>[http://www.freepatentsonline.com/2705265.html Patent USA 2705265]</ref> oraz przez Tapio Köykkä (fińskie patenty 27332 i 29642 zgłoszone odpowiednio w latach 1952 i 1955). Ostatecznie firma Electro-Voice wykupiła patent Halla. W jej materiałach materiałach umieszczano uproszczony schemat stopnia końcowego narysowany w postaci koła, co jest związane z nazwą układu. | ||
W latach 50 i 60 kilka firm podjęło produkcję wzmacniaczy akustycznych o mocy od 15 do 100 watów według koncepcji Circlotronu, oprócz Electro-Voice były to między innymi fiński Voima i Philips (z użyciem fińskiego patentu). Były to układy w pełni symetryczne, transformatorowe, zbudowane na pentodach i tetrodach strumieniowych. Parę podobnych propozycji opublikowano w prasie radioamatorskiej. | W latach 50 i 60 kilka firm podjęło produkcję wzmacniaczy akustycznych o mocy od 15 do 100 watów według koncepcji Circlotronu, oprócz Electro-Voice były to między innymi fiński Voima i Philips (z użyciem fińskiego patentu). Były to układy w pełni symetryczne, transformatorowe, zbudowane na pentodach i tetrodach strumieniowych. Parę podobnych propozycji opublikowano w prasie radioamatorskiej. | ||
Powrót do koncepcji Circlotronu nastąpił na początku lat 80, za sprawą Ralpha Kartena, założyciela firmy Atma-Sphere, która wypuściła konstrukcje beztransformatorowe. Kilka typów takich wzmacniaczy jest na niewielką skalę wytwarzanych do dziś. | Powrót do koncepcji Circlotronu nastąpił na początku lat 80, za sprawą Ralpha Kartena, założyciela firmy Atma-Sphere, która wypuściła konstrukcje beztransformatorowe. Kilka typów takich wzmacniaczy jest na niewielką skalę wytwarzanych do dziś. | ||
== Układ klasyczny == | == Układ klasyczny == | ||
Wersja z 15:32, 21 mar 2013
Circlotron - jeden z układów stopni wyjściowych wzmacniaczy małej częstotliwości - przeciwrównoległy mostek pracujący w układzie wspólnej katody.
Historia
Nazwa Circlotron pojawiła się jako zastrzeżony znak handlowy firmy Electro-Voice. Zgłoszenie patentowe pochodzi z marca 1954, a jego autorem był pracownik tej firmy Alpha Wiggins[1]. Nie był on jednak pierwszym projektantem Circlotronu, jego koncepcja została już wcześniej trzykrotnie opatentowana: przez Williama Spencera Percivala (patent brytyjski z maja 1937, patent USA z maja 1938 Thermionic Valve Repeating Arrangement) [2], przez Cecila T. Halla (patent USA Parallel Opposed Power Amplifiers, czerwiec 1951)[3] oraz przez Tapio Köykkä (fińskie patenty 27332 i 29642 zgłoszone odpowiednio w latach 1952 i 1955). Ostatecznie firma Electro-Voice wykupiła patent Halla. W jej materiałach materiałach umieszczano uproszczony schemat stopnia końcowego narysowany w postaci koła, co jest związane z nazwą układu.
W latach 50 i 60 kilka firm podjęło produkcję wzmacniaczy akustycznych o mocy od 15 do 100 watów według koncepcji Circlotronu, oprócz Electro-Voice były to między innymi fiński Voima i Philips (z użyciem fińskiego patentu). Były to układy w pełni symetryczne, transformatorowe, zbudowane na pentodach i tetrodach strumieniowych. Parę podobnych propozycji opublikowano w prasie radioamatorskiej.
Powrót do koncepcji Circlotronu nastąpił na początku lat 80, za sprawą Ralpha Kartena, założyciela firmy Atma-Sphere, która wypuściła konstrukcje beztransformatorowe. Kilka typów takich wzmacniaczy jest na niewielką skalę wytwarzanych do dziś.
Układ klasyczny
Budowa
Właściwości
- Lampy pracującego w klasie A są dla sygnału zmiennego połączone równolegle. Zmniejsza to impedancję wyjściową wzmacniacza i konieczną przekładnię transformatora wyjściowego.
- Lampy pracującego w klasie B/AB pracują na przemian na obciążenie, jakie "widzi" jedna lampa w ekwiwalentnym, standardowym układzie przeciwsobnym. Wymagana przekładnia transformatora jest zatem dwukrotnie niższa niż w układzie standardowym.
- Wykonanie transformatora ułatwia i poprawia jego parametry również fakt, że nie płynie w nim składowa stała (nie wymaga szczeliny w rdzeniu) ani prądy anodowe lamp (mniejszy prąd w uzwojeniach).
- W transformatorach pracujących w układzie Circlotron w klasie B i AB nie zachodzi zjawisko "przełączania prądów" charakterystyczne dla typowych układów przeciwsobnych, a powodujące powstanie dodatkowych zniekształceń nieliniowych.
- Circlotron posiada naturalne, lokalne 50% ujemne sprzężenie zwrotne, które implikuje w większości normalnych układów transformatorowych stosowanie odpowiedniego sterowania.
- Circlotron w postaci klasycznej wymaga dwóch, oddzielnych źródeł napięcia zasilania.
- Circlotron w wersji beztransformatorowej (OTL) posiada wyjście symetryczne, a więc żaden z zacisków wyjściowych nie jest na poziomie masy sygnału.