Czar

Czar 3311
Charakterystyka Tranzystorowy, superheterodynowy, monofoniczny, przenośny. producent Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka tranzystory OC44 (TG20), 2xOC45 (TG10), 2xOC71 (TG5), 2xOC72 (TG50) diody DOG56 (OA85), DOG58 (OA85) Zasilanie Bateryjne,7.5V.
Zakresy fal długie 1820..1050m (165..285 kHz) średnie 187-560 m (1605-535 kHz) Inne parametry czułość 300μV/m przy 5mW selektywność (+/-9kHz) 18dB Pwy 220 mW ciężar ok. 1,2 kG (z bateriami)

Czar 3311– przenośny odbiornik radiowy produkcji polskiej z 1960 r (pierwszy tranzystorowy odbiornik produkcji ZRK).

Historia

Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka (ZRK) budowały pierwszy polski masowy odbiornik przenośny - lampową Szarotkę. Niestety, pod koniec lat 50 była ona już bardzo przestarzała i w 1958 ZRK zademonstrowały na Targach Poznańskich jej wersję, w której wzmacniacz m.cz. był wykonany na tranzystorach. Nie weszła ona jednak do produkcji, a w 1960 ukazał się całkowicie tranzystorowy odbiornik ZRK o nazwie "Czar".

W połowie lat 60 odbiornik Czar został zastąpiony przez Guliwera.

Konstrukcja

Schemat układu jest typowy. Słabą stroną odbiornika jest wzmacniacz pośredniej częstotliwości z pojedynczymi układami rezonansowymi, co powoduje słabą selektywność odbiornika. Co prawda posiada on gniazdo anteny zewnętrznej, ale z przyłączoną taką anteną nie sposób go używać, nawet z dala od źródeł zakłóceń. Czar posiada stosunkowo duży głośnik (GD 14,5-9,5/1,5), co zaowocowało w jakości dźwięku znacznie lepszej niż współczesnych mu tranzystorowych odbiorników Eltry.

Początkowo stosowano tranzystory importowane (OC44, 2xOC45, 2xOC71, 2xOC72), z biegiem czasu zastąpiono je krajowymi (TG20, 2xTG10, 2xTG5, 2xTG50).

Odbiornik był zasilany napięciem 7,5 V za pomocą nietypowej baterii o symbolu 5R10, której produkcję rozpoczęto specjalnie w tym celu. Składała się ona z pięciu połączonych szeregowo ogniw R10. Niektóre odbiorniki wyposażono w rurkę z tworzywa, w której można było umieścić dużo popularniejsze baterie 2R10 i R10. Nie było możliwości zasilania odbiornika za pomocą zasilacza sieciowego, nie produkowano również pasujących akumulatorów, eksploatacja była więc dosyć droga.  

• 
• 
  Odbiorniki Szarotka i Czar produkcji ZRK
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Bibliografia

1. Trusz J., Trusz W.: Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony, WKŁ, Warszawa, 1969.

Linki zewnętrzne

• Czar na oldradio.pl.

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda

μ - wzmocnienie napięciowe μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej α - wskazanie wskaźnika dostrojenia AM - modulacja amplitudy ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia Ia - prąd anody Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie Il - prąd ekranu Is - prąd siatki Is1 - prąd siatki pierwszej Is2 - prąd siatki drugiej Is3 - prąd siatki trzeciej Is4 - prąd siatki czwartej Iamax - maksymalny prąd anody Ikmax - maksymalny prąd katody Io - maksymalny prąd wyprostowany Iż - prąd żarzenia FM - modulacja częstotliwości h - zniekształcenia nieliniowe m.cz. - małej częstotliwości Pamax - maksymalna moc strat w anodzie p.cz. - pośredniej częstotliwości Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej Pwy -moc wyjściowa ra - opór wewnętrzny Ra - opór obwodu anodowego Rk - rezystancja w katodzie Rg - rezystancja w obwodzie siatki Sa - nachylenie charakterystyki lampy Ua - napięcie anody Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie Uamax - maksymalne napięcie anody Ub - napięcie zasilania Ubmax - maksymalne napięcie zasilania Ul - napięcie ekranu Us - napięcie siatki Us1 - napięcie siatki pierwszej Us2 - napięcie siatki drugiej Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej Us3 - napięcie siatki trzeciej Us4 - napięcie siatki czwartej Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego Uż - napięcie żarzenia Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą