UY1N

UY1N
dioda prostownicza
Żarzenie pośrednie, szeregowe Uż 50 V Iż 100 mA
Parametry dopuszczalne Utr 250V Io 140 mA Parametry charakterystyczne
<htmlet nocache="yes">Frank_begin</htmlet> value=UY1N <htmlet nocache="yes">Frank_end</htmlet>
w katalogu Franka

UY1N, UY1, UY1NS to pośrednio żarzona dioda prostownicza z cokołem oktalowym. Wprowadzona w latach II w.ś., była bardzo popularna w Europie latach 40 i 50.

Historia i zastosowanie

Na przełomie lat 30 i 40 firma Philips wprowadziła do produkcji lampy "Miniwatt", charakteryzujące się zmniejszonym zużyciem energii na żarzenie katody. Umożliwiło to wprowadzenie na rynek odbiorników radiowych z "uniwersalnym" zasilaniem sieciowym (zarówno prądem stałym, jak i zmiennym) pobierających w układzie szeregowym prąd żarzenia 0,1A. Wśród lampy prostowniczych przystosowanych do takiego żarzenia znalazła się też UY1N.

Na terenie kraju po raz pierwszy zastosowana około 1943 roku w produkowanych przez Philipsa (przez stworzone przez niego krajowe marki) odbiornikach Kosmos 1-43U i Korona 108U. W tym samym czasie produkowany był również odbiornik Telefunken 143GW-G wykorzystujący UY11.

Po II wojnie światowej masowo produkowano lampy UY1N w Państwowej Wytwórni Lamp Radiowych (PWLR), Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych (ZWLE) i Doświadczalnych Zakładach Lamp Elektronowych (DOLAM). W 1961 roku wyprodukowano 94 tysiące sztuk, a cena detaliczna wynosiła 17.50 zł. Stosowano je w odbiornikach radiowych przeznaczonych do zasilania z sieci energetycznej zarówno prądu przemiennego jak i stałego o napięciu 127 i 220 V. Były one produkowane w dużej liczbie przez Diorę, w układzie elektrycznym praktycznie identycznym z opublikowanym w nocie aplikacyjnej firmy Philips z lat 40, aż do połowy lat 60. Należały do nich: kilka wersji odbiornika Pionier, Beskid, Lotos, Sonatina i Promyk.

Odpowiedniki

Identyczne parametry elektryczne mają lampy UY3 (z cokołem bocznostykowym), UY11 (z cokołem metalowym) i UY21 (z cokołem loktalowym).

Ciekawostki

Oznaczenie lampy UY1N może się wydawać niezgodne z systemem oznaczeń europejskich - liczba "1" oznacza na ogół cokół bocznostykowy, a nie oktalowy, dla którego jest przewidziana liczba z zakresu 30-39. W chwili wprowadzenia serii oktalowej U1-9, istniała już seria 30-39, ale miała ona charakter lokalny (Wielka Brytania), podobnie jak starsze lampy z cokołem kołkowym brytyjskim. Nowe lampy oktalowe na rynek europejski były odpowiedzią na wprowadzone przez firmę Telefunken nowe serie lamp stalowych - bateryjną D i uniwersalną U. Dlatego Philips wprowadził europejskie oktalowe serie U i D, przy czym pierwsza miała numerację z zakresu 1-9, a druga 21-22. W przeciwieństwie do brytyjskiej serii 30-39, żarzenie wyprowadzono na nóżkach 1,8, a średnice górnych wyprowadzeń siatkowych zachowano bez zmian. Bocznostykowa jest natomiast elektrycznie identyczna lampa UY3 wprowadzona pod koniec lat 40. Istniała również brytyjska wersja - UY31, która ma bardzo zbliżone parametry. Stosowana była w odbiornikach bateryjno sieciowych, gdzie oprócz dostarczania napięcia anodowego zasilała również grzejniki odbiorczych lamp bateryjnych.

UY1N była często stosowana w odbiornikach radiowych zawierających pozostałe lampy z cokołem loktalowym (UCH21, UBL21), mimo że loktalowa lampa prostownicza UY21 ma zupełnie identyczne parametry.

Właściwości i propozycje wykorzystania

UY1N jest stosowana przede wszystkim do renowacji starych odbiorników radiowych. Ze względu na rodzaj zasilania w konstrukcjach amatorskich jej zastosowanie jest niewielkie.

Bibliografia

1. Trusz J., Trusz W.: Odbiorniki radiowe, telewizyjne i magnetofony, WKŁ, Warszawa, 1969.
2. Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.
3. Piotr Mikołajczyk: Vademecum Lamp Elektronowych, PWT, Warszawa, 1957.

Linki zewnętrzne

• Karta katalogowa: [1]
• Lampa UY1N na stronie Radiomuseum [2]

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda

μ - wzmocnienie napięciowe μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej α - wskazanie wskaźnika dostrojenia AM - modulacja amplitudy ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia Ia - prąd anody Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie Il - prąd ekranu Is - prąd siatki Is1 - prąd siatki pierwszej Is2 - prąd siatki drugiej Is3 - prąd siatki trzeciej Is4 - prąd siatki czwartej Iamax - maksymalny prąd anody Ikmax - maksymalny prąd katody Io - maksymalny prąd wyprostowany Iż - prąd żarzenia FM - modulacja częstotliwości h - zniekształcenia nieliniowe m.cz. - małej częstotliwości Pamax - maksymalna moc strat w anodzie p.cz. - pośredniej częstotliwości Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej Pwy -moc wyjściowa ra - opór wewnętrzny Ra - opór obwodu anodowego Rk - rezystancja w katodzie Rg - rezystancja w obwodzie siatki Sa - nachylenie charakterystyki lampy Ua - napięcie anody Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie Uamax - maksymalne napięcie anody Ub - napięcie zasilania Ubmax - maksymalne napięcie zasilania Ul - napięcie ekranu Us - napięcie siatki Us1 - napięcie siatki pierwszej Us2 - napięcie siatki drugiej Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej Us3 - napięcie siatki trzeciej Us4 - napięcie siatki czwartej Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego Uż - napięcie żarzenia Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą