EL86

EL86
Pentoda mocy
Żarzenie pośrednie, równoległe Uż 6.3V Iż 0.76A
Parametry dopuszczalne Pamax 12 W Uamax 250 V Ikmax 100 mA Us2max 250 V Parametry charakterystyczne Ri 23 kΩ Sa 10 mA/V
<htmlet nocache="yes">Frank_begin</htmlet> value=EL86 <htmlet nocache="yes">Frank_end</htmlet>
w katalogu Franka

EL86 to pośrednio żarzona pentoda mocy o dziewięcionóżkowym cokole nowalowym. Konstrukcyjnie jest podobna do EL84 choć pomyślana do pracy z większym prądem i niższym napięciem anodowym, przydatnych w układach odchylania pionowego odbiorników telewizyjnych. W praktyce w tym zastosowaniu znacznie chętniej stosowano odpowiedniki przystosowane do żarzenia szeregowego bez użycia transformatora - PL84.

Historia i zastosowania

EL86 została wprowadzona do produkcji w 1956, wywodzi się bezpośrednio od wprowadzonej rok wcześniej UL84, będącej funkcjonalnym odpowiednikiem EL84 dla odbiorników radiowych o zasilaniu uniwersalnym. Ponieważ w tego rodzaju odbiornikach zachodziła czasem konieczność zasilania niższym napięciem anodowym, UL84 zaprojektowano tak, by mogła dobrze pracować również przy napięciu anodowym rzędu 100V. Z tego powodu jej charakterystyki są zupełnie inne od charakterystyk EL84 (podobna relacja zachodzi między EBL21 a UBL21). Szybko okazało się, że lampa o takich parametrach może być bardzo przydatna w układach odchylania pionowego odbiorników telewizyjnych, stabilizatorach napięcia, wzmacniaczach beztransformatorowych, wobec czego wprowadzono wersję do żarzenia równoległego o oznaczeniu EL86 (oznaczenia EL84 i EL85 były już zarezerwowane), oraz wersję telewizyjną PL84.

W karcie katalogowej Mullarda określana jako pentoda o niskiej impedancji wyjściowej, pomyślana do zastosowania w stopniach wyjściowych single-ended push-pull (SRPP) oraz stabilizatorach szeregowych.

Z kolei w karcie formy Philips jest scharakteryzowana jako lampa mocy do układów odchylania pionowego w telewizorach oraz do wzmacniaczy małej częstotliwości. Firma ta produkowała m.in. wzmacniacz OTL Philips AG9018 który współpracował z głośnikami o impedancji 800 Ω (podobne rozwiązanie układowe, choć z mniejszą liczbą lamp innego typu - PL81 oraz głośniki 800 Ω wykorzystano w luksusowym polskim odbiorniku radiowym "Eroica").

Jako głośnikowa w układzie SE stosowana była lampa PL84 w telewizorze "Szafir" produkcji Warszawskich Zakładów Telewizyjnych.

Lampy EL86 i odpowiedniki (6CW5) napotkać można w generatorach m.cz., w których wzmacniają sygnał wyjściowy, na przykład w krajowym PO18 firmy Zopan, czy też HP-200CD firmy Hewlett-Packard. Były też stosowane w roli elementu wykonawczego szeregowych stabilizatorów napięcia, na przykład w krajowym oscyloskopie OS102 Zakładów Radiowych im. M. Kasprzaka.

Odpowiedniki

• 6CW5
• Z innymi parametrami żarzenia:

• szeregowe 0,1A; 45V: UL84, 45B5
• szeregowe 0,15A; 30V: HL84, 30CW5
• szeregowe 0,3A; 15V: PL84, 15CW5
• szeregowe 0,45A; 10,6V: LL86, YL86, 10CW5
• szeregowe 0,6A; 8V: XL86, 8CW5
• równoległe 6,3V; 0,9A: 6П33П

• Uwaga: PL84 i UL84 nie są wersjami lampy EL84 z innym żarzeniem!

Właściwości i możliwości zastosowania

Lampa dla współczesnego hobbysty przydatna do budowy wzmacniaczy m.cz. SE lub PP. Biorąc pod uwagę fakt iż nabyć ją można taniej niż rasową głośnikową EL84, EL86 można użyć w tych samych układach, pod warunkiem że obniżone zostanie napięcie siatki drugiej (do ok. 150V) i ewentualnie skorygowany prąd anodowy. Można także zastosować ją w wymarzonym dla niej układzie SRPP z transformatorem głośnikowym nie wymagającym szczeliny, bowiem dedykowane 800-omowe głośniki z epoki, dzięki którym można obejść się bez transformatora, są trudne do zdobycia. Może być również zastosowana w klasycznym układzie PP. Duży wybór rozmaitych punktów pracy można znaleźć w karcie katalogowej lampy PL84.

Bibliografia

1. Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.

Linki zewnętrzne

• Radiomuseum EL86: [4].
• Przykłady końcówek SE na lampach EL86/PL84 z wykorzystaniem transformatorów radiowo-telewizyjnych [5]

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda

μ - wzmocnienie napięciowe μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej α - wskazanie wskaźnika dostrojenia AM - modulacja amplitudy ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia Ia - prąd anody Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie Il - prąd ekranu Is - prąd siatki Is1 - prąd siatki pierwszej Is2 - prąd siatki drugiej Is3 - prąd siatki trzeciej Is4 - prąd siatki czwartej Iamax - maksymalny prąd anody Ikmax - maksymalny prąd katody Io - maksymalny prąd wyprostowany Iż - prąd żarzenia FM - modulacja częstotliwości h - zniekształcenia nieliniowe m.cz. - małej częstotliwości Pamax - maksymalna moc strat w anodzie p.cz. - pośredniej częstotliwości Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej Pwy -moc wyjściowa ra - opór wewnętrzny Ra - opór obwodu anodowego Rk - rezystancja w katodzie Rg - rezystancja w obwodzie siatki Sa - nachylenie charakterystyki lampy Ua - napięcie anody Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie Uamax - maksymalne napięcie anody Ub - napięcie zasilania Ubmax - maksymalne napięcie zasilania Ul - napięcie ekranu Us - napięcie siatki Us1 - napięcie siatki pierwszej Us2 - napięcie siatki drugiej Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej Us3 - napięcie siatki trzeciej Us4 - napięcie siatki czwartej Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego Uż - napięcie żarzenia Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą