ECH21 to lampa kombinowana, heptoda - trioda, mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem loktalowym. Bardzo popularne lampy, stosowane w większości polskich odbiorników radiowych w latach 40 i 50, również w roli wzmacniacza p.cz. oraz stopnia napięciowego m.cz. Wersja lampy z szeregowym żarzeniem 100 mA nosi nazwę UCH21.
Wprowadzona w 1941 roku przez firmę Philips jako wersja wprowadzonej rok wcześniej bocznostykowej ECH4. Pierwotnie planowana przez Philipsa jako wersja lampy ECH3 z cokołem loctal o dziewięciu szpilkach, ostatecznie produkowana z ośmioszpilkowym. Lampy ECH21 (i jej wersja do szeregowego żarzenia UCH21) były stosowane w ogromnej liczbie europejskich odbiorników radiowych. Na stronach Radiomuseum wymieniono 1135 typów radioodbiorników, w których znalazła zastosowanie.
Struktury triody i heptody są oddzielne (w odróżnieniu od wielu wcześniejszych lamp mieszających, w których były połaczone na stałe). Umożliwia to wykorzystanie lampy nie tylko jako mieszacza, ale również w innej konfiguracji. Na przykład w radioodbiornikach Pionier i pochodnych stosowano jedną ECH21 jako mieszacz, a drugą jako wzmacniacze pośredniej (heptoda) i małej (trioda) częstotliwości. W odbiorniku Aga w wersji "radiowęzłowej" (RSZ-F-8W) stosowano nawet trzy lampy ECH21 - trzecia pełniła rolę wzmacniacza małej częstotliwości (heptoda) i odwracacza fazy (trioda).
W latach późniejszych została zastąpiona przez lampy miniaturowe: rimlokową ECH41, oraz nowalową ECH81.
Odpowiedniki
ECH71, TH1, X143.
Identyczne elektrycznie, o innych cokołach: ECH4, ECH4N, ECH34.
Różniące się żarzeniem: UCH21, UCH71 (szeregowe, 100 mA).
Ciekawostki
Lampa ECH21 była wyjątkowo długo stosowana w Polsce, jeszcze w latach 60, gdy w innych krajach stosowano już powszechnie miniaturowe lampy z cokołem nowalowym. Znaleźć ją można w pochodzących z tego okresu radioodbiornikach Menuet, Romans, Rondo czy Barkarola. W 1960 wyprodukowano w Polsce 468000 lamp ECH21 (cena detaliczna 35 zł) i 298000 lamp UCH21 (cena 37 zł)[1].
Firma Tesla produkowała elektrycznie identyczną lampę z cokołem bocznostykowym żarzoną napięciem 4V. Miała oznaczenie ACH1n, była wersją ECH4 w serii A.
Właściwości i możliwości wykorzystania
Przypisy
↑: Vademecum polskiego przemysłu elektronicznego, Warszawa, 1964, str. 410.