EF50
| EF50 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Pentoda regulacyjna | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
 | ||||||||||||
| <htmlet nocache="yes">Frank_begin</htmlet> value=^EF50$ <htmlet nocache="yes">Frank_end</htmlet> | ||||||||||||
| w katalogu Franka | ||||||||||||
EF50 - Szerokopasmowa pentoda regulacyjna (selektoda) częstotliwości z loktalowym cokołem 9. nóżkowym. Została opracowana bezpośrednio przed II wojną światową, była szeroko stosowana w sprzęcie radarowym, łączności, telewizyjnym itp. Wywarła znaczący wpływ na rozwój techniki lampowej.
Historia i zastosowania
W latach 30 podejmowano próby zwiększenia częstotliwości pracy lamp poprzez skrócenie wyprowadzeń elektrod. Powstało kilka konstrukcji, na przykład lampy żołędziowe firmy RCA, były one jednak drogie i trudne w masowej produkcji. W 1938 Philips opracował konstrukcję cokołu z prasowanego szkła, która miała znacznie mniejsze indukcyjności i pojemności wyprowadzeń od stosowanych wcześniej lamp spłaszczowych, których konstrukcję opierano w dużej mierze na technologii stosowanej w żarówkach. Nowe rozwiązanie, w postaci talerzyka z zaprasowanymi w szkle wyprowadzeniami elektrod stało się wkrótce standardem w konstrukcji lamp elektronowych. Lampa EF50 była jedną z niewielu lamp produkowanych z dziewięcionóżkowym cokołem loktalowym. Pierwotnie była przeznaczona do techniki telewizyjnej, ale w trakcie wojny masowo stosowano ją w sprzęcie wojskowym - radarach i urządzeniach łączności. Została wyparta przez lampy zminiaturyzowane, w znaczniej mierze przez nowalową EF80.
Odpowiedniki
VT-250, Z90, VR91, 10E/92, ARP35, ZA3058, CV1091, CV1578, 63-SPT
Ciekawostki
- Zastosowany po raz pierwszy w technice radarowej wzmacniacz pośredniej częstotliwości na lampach EF50 pochodził z telewizorów firmy PYE[1].
- 10 maja 1940, po ataku Niemców na Holandię, wszystkie półprodukty do lamp EF50 oraz maszyny do ich wytwarzania zostały przewiezione do Wielkiej Brytanii. Wykorzystano je do podjęcia masowej produkcji w zakładach Mullarda, brytyjskiej filii Philipsa. Kierownictwo firmy zostało ewakuowane na pokładzie niszczyciela razem z rodziną królewską.
- Wariant lampy EF50 z katodą wyprowadzoną na cztery nóżki (oznaczany EF54) był w stanie pracować do 200 MHz i zastępował lampy żołędziowe.
- Pierwszy komputer wykonujący program zapisany w pamięci operacyjnej zawierał podstawowe układy logiczne zbudowane na lampach EF50. Był to skonstruowany na Uniwersytecie w Manchesterze SSEM (Small Scale Experimental Machine). Jego rozwinięciem był pierwszy naprawdę użyteczny komputer tego typu nazwany Mark I i pierwszy komputer komercyjny (wyprodukowany przez Ferranti). Również one były zbudowane z użuciem lamp EF50.[2]. W 1998, w 50 rocznicę SSEM wykonano jego działającą replikę, która znajduje się w The Museum of Science and Industry in Manchesterze. W trakcie obchodów rocznicy odbyły się nawet zawody programistyczne na tym komputerze[3].
Właściwości i możliwości wykorzystania
EF50 to obecnie lampa już dosyć rzadka. Co prawda jest selektodą, ale zakres zmian nachylenia nie jest specjalnie duży, co powoduję że jest uniwersalna.
EF50 nadaje się również do sterowania w siatce trzeciej[4].
Przypisy
- ↑ PYE - informacja o wzmacniaczu p.cz. do radarów.
- ↑ S. H. Lavington, The Manchester Mark I and Atlas: A Historical Perspective, Communications of the ACM, vol. 28, 1978, str. 4-12.
- ↑ The University of Manchester Celebrates the Birth of the Modern Computer
- ↑ Dyskusja na forum Radiomuseum.
Bibliografia
- Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.
- The EF50, the Tube that helped to Win the War
Linki zewnętrzne
- EF50 na stronie Radiomuseum: http://www.radiomuseum.org/tubes/tube_ef50.html.
| Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda |
|---|
|