Oznaczenia lamp elektronowych

Oznaczenia lamp elektronowych

Każdy model lampy elektronowej ma swoje unikalne oznaczenie, jego człony odpowiadają charakterystycznym cechom lampy.

Lampy Europejskie

Żarzenie

Pierwsza litera oznaczenia europejskiego opisuje rodzaj żarzenia.

• A - napięcie żarzenia Uż=4V, żarzenie równoległe
• B - prąd żarzenia Iż=180mA, żarzenie szeregowe
• C - prąd żarzenia Iż=200mA, żarzenie szeregowe
• D - napięcia żarzenia Uż równe 0,625V; 1,2V; 1,25V; 1,4V; 2,8V; żarzenie szeregowe lub równoległe
• E - napięcie żarzenia Uż=6,3V, żarzenie szeregowe lub równoległe
• F - napięcie żarzenia Uż=12,6V, żarzenie równoległe
• G - napięcia żarzenia Uż równe 2,5V; 2,6V; 3,15V; 5V; lampy prostownicze
• H - początkowo napięcie żarzenia Uż=4V, lampy bateryjne; po II W.Ś. - prąd żarzenia Iż=150mA, żarzenie szeregowe
• I - napięcie żarzenia Uż=20V, żarzenie równoległe
• K - napięcie żarzenia Uż=2V, lampy bateryjne
• L - prąd żarzenia Iż=450mA, żarzenie szeregowe
• M - napięcie żarzenia Uż=1,9V, militarne lampy bateryjne
• N - napięcie żarzenia Uż=12,6V, militarne lampy sieciowe
• O - prąd żarzenia Iż=150mA, żarzenie szeregowe
• P - prąd żarzenia Iż=300mA, żarzenie szeregowe
• Q - napięcie żarzenia Uż=2,4V; militarne lampy sieciowe
• S - napięcie żarzenia Uż=1,9V; militarne lampy sieciowe
• U - prąd żarzenia Iż=100mA, żarzenie szeregowe
• V - prąd żarzenia Iż=50mA, żarzenie szeregowe
• X - prąd żarzenia Iż=600mA, żarzenie szeregowe
• Y - prąd żarzenia Iż=450mA, żarzenie szeregowe

Rodzaj lampy

Druga, trzecia i sporadycznie czwarta litera typu, opisuje rodzaj lampy. Występowanie więcej niż jednej litery typu świadczy o lampie wielokrotnej, gdzie pojedyncza litera opisuje opisuje pojedynczą część składową.

• A - dioda sygnałowa (detekcyjna)
• B - duodioda sygnałowa (detekcyjna)
• C - trioda sygnałowa (małej mocy, napięciowa)
• D - trioda mocy
• E - tetroda sygnałowa (małej mocy, napięciowa)
• F - pentoda sygnałowa (małej mocy, napięciowa)
• H - heksoda lub heptoda mieszająca
• K - heptoda przemiany częstotliwości lub oktoda
• L - tetroda lub pentoda mocy
• M - wskaźnik dostrojenia "magiczne oko"
• N - trioda lub tetroda gazowana (tyratron)
• P - lampa z emisją wtórną (tylko jako trzecia litera po właściwej, określającej rodzaj lampy)
• Q - ennoda (nonoda)
• T - strumieniowa lampa przełączająca
• W - dioda prostownicza gazowana
• X - duodioda prostownicza gazowana
• Y - dioda prostownicza próżniowa
• Z - duodioda prostownicza próżniowa

Numer porządkowy lampy

• 1...10 - początkowo cokół kołkowy i bocznostykowy, później również cokół oktalowy (serie O, P, U) oraz cokoły lamp militarnych (serie M, N, Q, S)
• 11...19 - cokół lamp stalowych, zwany niekiedy niemieckim cokołem oktalowym
• 20...29 - lampy sieciowe - cokół loktalowy (loctal); lampy bateryjne: 21,22 - cokół oktalowy; 22...29 - cokół loktalowy (loctal)
• 30...39 - cokół oktalowy
• 40...49 - cokół rimlokowy (rimlock)
• 50...59 - różne cokoły (bocznostykowe, kołkowe, 9 sztyftowe loctal)
• 60...69 - 9 sztyftowy cokół loctal, oraz lampy subminiaturowe
• 70...79 - cokół loktalowy (seria lamp firmy Lorenz), oraz lampy subminiaturowe
• 80...89 - cokół nowalowy (noval)
• 90...99 - cokół heptalowy (heptal)
• 100...129 - różne cokoły
• 130...139 - cokół oktalowy
• 140...159 - różne cokoły
• 160...169 - lampy subminiaturowe
• 170...179 - cokół lamp krasnoludkowych
• 180...189 - cokół nowalowy (noval)
• 190...199 - cokół heptalowy (heptal)
• 200...209 - cokół dekalowy (decal)
• 230...239 - cokół oktalowy
• 270...279 - cokół lamp krasnoludkowych
• 280...289 - cokół nowalowy (noval)
• 300...399 - cokół oktalowy
• 400...499 - cokół rimlokowy (rimlock)
• 500...521 - cokół magnowalowy (magnoval)
• 600...799 - lampy subminiaturowe
• 800...899 - cokół nowalowy (noval)
• 900...999 - cokół heptalowy (heptal)
• Dla numerów większych od 1000 cokół określa pierwsza cyfra:

• 1 - różne cokoły
• 2 - cokół dekalowy (decal)
• 3 - cokół oktalowy (octal)
• 5 - cokół magnowalowy (magnoval)
• 8 - cokół nowalowy (noval)

Europejskie lampy specjalne

Przeznaczone do celów przemysłowych, wojskowych, profesjonalnych wersje lamp odbiorczych o zwiększonej trwałości, odporności na wibracje itp. oznaczano na kilka sposobów.

• Zamieniając kolejność grupy liter oznaczających strukturę lampy z cyframi, na przykład E83CC to specjalna wersja ECC83. Często przyjmowano te same litery i cyfry co w nazwach "cywilnych", ale nie było to regułą. Na przykład pary EF80 i E80F, EF83 i E83F, EL81 e E81L to zupełnie inne lampy.
• Dodając dodatkową cyfrę w oznaczeniu. Na przykład EF860 i EF800 to specjalne wersje lampy EF80.
• Dodając literę "S" do oznaczenia, na przykład ECC802 i ECC802S.

System oznaczania lamp radzieckich i rosyjskich

Oznaczenia stare

Pierwsze ujednolicone oznaczenia typów lamp elektronowych wprowadzono w ZSRR w 1929 r. Składały się one z jednej lub dwóch liter oraz oddzielonej myślnikiem liczby (maksymalnie trójcyfrowej) oznaczającej numer produkcyjny.

• Pierwsza litera oznaczała rodzaj lampy: "П" - odbiorcza, "У" - wzmacniająca, "С" - specjalna, "В" - prostownicza, "Т" - przekaźnikowa, "Н" - wzmacniająca małej częstotliwości, "Г" - generacyjna, "M" - modulacyjna.
• Druga litera (opcjonalna) określała rodzaj katody: "Т" - torowana, "К" - nawęglana, "О" - tlenkowa, "Б" - barowa, "Ц" - cezowa.

Przykład: УБ-110 oznacza lampę wzmacniającą (w tym przypadku triodę), o katodzie barowej, o numerze produkcyjnym 110.

Po uruchomieniu w 1937 r. produkcji lamp na licencji amerykańskiej stosowano równolegle przez pewien czas system wzorowany na amerykańskim, a symbole typów lamp zapisywano cyrlicą.

Przykład : 6Ф6 oznacza pentodę żarzoną pośrednio napięciem 6.3 V, odpowiednik amerykańskiej 6F6.

Nowe oznaczenia

Lampy odbiorcze i obrazowe

Norma GOST 5461-59 wprowadziła nowe oznaczenia odbiorczych i prostowniczych. Składają się z one z liczby, litery, liczby, opcjonalnie litery oraz opcjonalnie po myślniku dodatkowej litery lub dwóch liter.

• Pierwsza liczba składająca się z jednej lub dwóch cyfr oznacza wartość (ewentualnie przybliżoną) napięcia żarzenia np "2" - 2 V, "6" - 6,3 V. W lampach obrazowych liczba ta oznacza przekątną (lub średnicę) ekranu w centymetrach.
• Następna litera (rzadko dwie lub trzy) rodzaj lampy:
  • Д - dioda,
  • Х - duodioda (podwójna dioda),
  • С - trioda,
  • Э - tetroda,
  • П - końcowa pentoda lub tetroda,
  • К - pentoda o zmiennym nachyleniu charakterystyki (selektoda),
  • Ж - pentoda małej mocy (napięciowa) nieregulacyjna
  • Л - lampa z działem elektronowym (przełączająca, tranzytronowa),
  • ЛО - lampa oscyloskopowa z odchylaniem elektrostatycznym,
  • ЛМ - lampa oscyloskopowa z odchylaniem magnetycznym,
  • ЛК - kineskop,
  • А - oktoda lub inna podobna lampa mieszająca z dwiema siatkami sterującymi,
  • Б - pentoda z jedną lub z dwoma diodami,
  • Н - podwójna trioda,
  • Р - podwójna pentoda,
  • Г - trioda z jedną lub z dwoma diodami,
  • Ф - trioda-pentoda,
  • Е - elektronowy wskaźnik dostrojenia ("magiczne oko"),
  • Ц - dioda prostownicza,
  • И - trioda-heksoda lub trioda-heptoda,
  • ВД - prostownicza dioda,
  • ВХ - prostownicza duodioda.
• Kolejna liczba określa kolejny numer produkcyjny lampy danego typu.
• Następna litera oznacza rodzaj balonu lampy. Jeżeli nie występuje, to lampa jest metalowa. W lampach obrazowych określa ona typ luminoforu.
  • С - lampa z balonem szklanym,
  • П - lampa paluszkowa (miniaturowa, o średnicy do 22 mm),
  • Г - lampa subminiaturowa (średnica ponad 10,2 mm),
  • Б - lampa subminiaturowa (średnica od 8 mm do 10,2 mm),
  • А - lampa subminiaturowa (średnica od 5 mm do 8 mm),
  • Р - lampa subminiaturowa (średnica poniżej 5 mm),
  • Ж - lampa żołędziowa,
  • К - lampa z balonem ceramicznym,
  • Л - lampa loktalowa,
  • М - lampa z balonem szklanym małogabarytowym (starsze typy),
  • Д - lampa tarczowa,
  • Н - nuwistor.
• Opcjonalna jedna lub dwie litery po myślniku oznaczają wykonania specjalne:
  • В - lampa o zwiększonej trwałości mechanicznej i niezawodności,
  • Е - lampa o zwiększonej długowieczności (5000 godzin i więcej),
  • Д - lampa o szczególnie wysokiej długowieczności (10000 godzin i więcej),
  • И - lampa, przeznaczona do pracy impulsowej,
  • К - Lampa o zwiększonej odporności na wibracje,
  • Р - lampa o zwiększonej trwałości mechanicznej i niezawodności (lepsza niż B).

Przykład: oznaczenie 6П14П-ЕВ określa miniaturową pentodę końcową żarzoną napięciem 6,3 V o zwiększonej długowieczności, trwałości mechanicznej i niezawodności.

Transkrypcja liter rosyjskich. Warto zwrócić uwagę że z powodu braku odpowiednich liter opisywane i sprzedawane na Zachodzie lampy tego samego typu mogą występować pod różnymi oznaczeniami i tak na przykład popularna 12Ż1Ł, w oryginale 12Ж1Л, występuje raz jako 12J1L a innym razem jako 12SH1L, co mogłoby sugerować że to całkiem inne lampy.

Lampy nadawcze i specjalne

• Pierwszy element (litery) oznacza rodzaj lampy:
  • Г - generacyjna (nadawcza) - oznaczenie stare
  • ГИ - generacyjna impulsowa
  • ГК - generacyjna (nadawcza) do 25 MHz
  • ГУ - generacyjna (nadawcza) UKF na częstotliwości od 25 do 600 MHz
  • ГС - generacyjna (nadawcza) na pasmo centymetrowe
  • ГМ - modulacyjna
  • ГМИ - modulacyjna impulsowa
  • ГП - regulacyjna
  • ГПИ - regulacyjna impulsowa
  • СГ - stabilizator napięcia
  • СТ - stabilizator prądu
  • Т - tyratron
• Drugi element
  • Numer produkcyjny
• Trzeci element
  • stabilizatory napięcia i prądu - typ bańki, jak w lampach odbiorczych
  • w lampach nadawczych - rodzaj chłodzenia
    • brak - swobodne powietrzem
    • А - wymuszone cieczą
    • Б - wymuszone powietrzem
    • К - kontaktowe
    • П - poprzez odparowanie wody