6SN7GT

6SN7
podwójna trioda
Żarzenie pośrednie równoległe Uż 6.3 V Iż 600 mA
Parametry dopuszczalne Pamax 3.5W Uamax 300 V Ikmax 20mA Parametry charakterystyczne μ 20 V/V Sa 2.6 mA/V
<htmlet nocache="yes">Frank_begin</htmlet> value=6SN7 <htmlet nocache="yes">Frank_end</htmlet>
w katalogu Franka

6SN7, 6SN7GT - bardzo popularna podwójna trioda o cokole oktalowym i wszechstronnym zastosowaniu.

Polskim oznaczeniem lampy 6SN7GT jest 6N8S.

Historia i zastosowania

W latach 1937 amerykańska firma RCA rozpoczęła produkcję podwójnej triody z cokołem oktalowym pod nazwą 6F8G. Parametry obu triod były identyczne z bardzo popularną wówczas triodą 6G5G, której produkcję uruchomiono w 1935, a która była oktalową wersją równie popularnej triody 76, posiadającej cokół kołkowy.

Wkrótce lampę 6F8G zastąpiono przez 6SN7GT, o identycznych parametrach, ale o mniejszej bańce i bez wyprowadzenia jednej z siatek na szczycie bańki. Przyrostek "GT" na końcu nazwy oznacza walcową bańkę szklaną (od glass tubular), ale ponieważ nigdy nie produkowano tej lampy w obudowie metalowej (co zwykle oznaczano nazwą typu bez przyrostka), "GT" w nazwie niekiedy się pomija.

Jest to podwójna, pośrednio żarzona trioda o niewielkim wzmocnieniu i małym oporze wewnętrznym, lampa o bardzo wszechstronnym zastosowaniu. Była masowo stosowana w różnorakich układach wzmacniaczy prądu stałego i małej częstotliwości, zarówno w sprzęcie powszechnego użytku, jak układach profesjonalnych i przemysłowych.

W Polsce odpowiedniki lamp 6SN7GT były produkowane pod oznaczeniem 6N8S przez Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg. Nie stosowano ich w sprzęcie powszechnego użytku, ale w aparaturze profesjonalnej, pomiarowej, wzmacniaczach radiowęzłowych (na przykład Ampli 40) i kinowych. Często znajdowała zastosowanie w konstrukcjach amatorskich.

Lampy 6SN7 zostały w dużej mierze wyparte w latach 50-60 przez konstrukcje z cokołem nowalowym, ale w niewielkich ilościach są jeszcze (w roku 2011) produkowane w Rosji i Chinach (pod nazwą typu 6N8P).

Odpowiedniki

Lampa 6N8S produkcji ZWLE

Odpowiednikami 6SN7GT produkowanymi przez różne firmy były lampy B65, E1606, HF3129, 6CC10. W ZSRR stosowano oznaczenie 6Н8С, od niego pochodzi stosowane w Polsce 6N8S i w Chinach 6N8P.

Wersje o zwiększonej niezawodności i trwałości (dla celów wojskowych, przemysłowych, lotniczych itp.) produkowano pod nazwami 6SN7GTA, 6SN7GTB, 6SN7WGT, QA2408, 5692, 6180. W Wielkiej Brytanii lampy przeznaczone do celów wojskowych oznaczano kodem CV1988, w USA zaś VT231.

Wersje lampy 6SN7 z cokołem nowalowym produkowano pod nazwą 6CG7 i 6FQ7, a z loktalowym - 7N7. Produkowano również lampy różniące się od 6SN7 parametrami żarzenia (12SN7GT, 14N7, 25SN7GT).

Ciekawostki

• Lampa 6SN7GT została użyta przez D.T.N. Williamsona we wzmacniaczu wysokiej jakości, który dał nazwę całej klasie podobnych układów i jest uważany za jednego z protoplastów wzmacniaczy HiFi.
• Lampy 6SN7 były użyte w przerzutnikach w komputerze ENIAC.
• Duża liczba lamp 5692 (militarna wersja lampy 6SN7GT) wchodziła w skład komputerów tworzących system SAGE.
• W lipcowym numerze miesięcznika "Radioamator" z roku 1958 opisano zbudowany na lampach 6P3S i 6SN7 wzmacniacz HiFi (monofoniczny), którego produkcję uruchamiano w łódzkich zakładach Fonica. Brak śladów, że rzeczywiście wszedł do produkcji, ale jeżeli był produkowany, to jest pierwszym polskim urządzeniem określanym jako posiadający parametry HiFi.

Właściwości i propozycje zastosowania

Podstawowy układ wzmacniacza napięciowego z automatyczną polaryzacją na triodzie.

Lampy 6N8S to najpopularniejsze w Polsce triody oktalowe, najłatwiej dostępne są produkcji radzieckiej. Można je wykorzystać do stopni sterujących wzmacniaczy akustycznych o "klimatycznym" wyglądzie (są dużo większe od popularnych ECC82 o podobnych właściwościach). Do stopni o dużym wzmocnieniu i małych sygnałach nadają się mniej, ze względu na przydźwięk i mikrofonowanie.

Porównanie typowych wzmacniaczy napięciowych z automatyczną polaryzacją na popularnych triodach

Lampa	Parametry charakterystyczne			Parametry wzmacniacza								Uwagi
	μ	r a [kΩ]	przy Ia [mA]	Ub [V]	Ra [kΩ]	Rg [kΩ]	Rk [kΩ]	Ia [mA]	Ua≈ [V]	μ (Ua≈/Ug≈) [V/V]	h [%]
6CG7	20	7.7	9	100	50	300	2		15.5	13.5	4.2	identyczne: 6SN7, 6N8S (6Н8С)
				250	100	500	4		53	15	4.6
ECC82	18	7.2	10	100	47	150	1.2	1.2	11	13.5	5.6	identyczne: 12AU7A
				250	100	330	2.2	1.3	25	14	5.9
				350	100	330	2.2	2.3	49	14	6.1
ECC81	66	11	8.5	180	100	240	1.4		28	33		identyczne: 12AT7A; podobne: ECC85
				300	100	240	1.2		47	33
ECC83	100	62.5	1.2	200	100	330	1.8	0.65	20	50	4.8	identyczne: 12AX7A; podobne: 6N2P (6Н2П)
				250	100	330	1.5	0.86	26	54.5	3.9
				350	100	330	1	1.4	36	61	2.2
Zniekształcenia nieliniowe (h) są w przybliżeniu proporcjonalne do napięcia wyjściowego (Ua≈), przy mniejszych napięciach będą odpowiednio mniejsze.

Bibliografia

1. Mikołajczyk Piotr: Vademecum lamp elektronowych, PWT, Warszawa, 1957.
2. Mikołajczyk Piotr, Paszkowski Bohdan: Electronic Universal Vade-mecum, WNT, Warszawa, 1964.

Linki zewnętrzne

• Radiomuseum: [2]

Skróty oznaczeń używanych na Wiki Oktoda

μ - wzmocnienie napięciowe μs2 - oddziaływanie napięciowe siatki drugiej α - wskazanie wskaźnika dostrojenia AM - modulacja amplitudy ARCz - automatyczna regulacja częstotliwości ARW - automatyczna regulacja wzmocnienia Ia - prąd anody Iaimax - maksymalny prąd anody w impulsie Il - prąd ekranu Is - prąd siatki Is1 - prąd siatki pierwszej Is2 - prąd siatki drugiej Is3 - prąd siatki trzeciej Is4 - prąd siatki czwartej Iamax - maksymalny prąd anody Ikmax - maksymalny prąd katody Io - maksymalny prąd wyprostowany Iż - prąd żarzenia FM - modulacja częstotliwości h - zniekształcenia nieliniowe m.cz. - małej częstotliwości Pamax - maksymalna moc strat w anodzie p.cz. - pośredniej częstotliwości Ps2max - maksymalna moc strat w siatce drugiej Pwy -moc wyjściowa ra - opór wewnętrzny Ra - opór obwodu anodowego Rk - rezystancja w katodzie Rg - rezystancja w obwodzie siatki Sa - nachylenie charakterystyki lampy Ua - napięcie anody Ua≈ - napięcie zmienne na anodzie Uaiwmax - maksymalne wsteczne napięcie anody w impulsie Uamax - maksymalne napięcie anody Ub - napięcie zasilania Ubmax - maksymalne napięcie zasilania Ul - napięcie ekranu Us - napięcie siatki Us1 - napięcie siatki pierwszej Us2 - napięcie siatki drugiej Us2max - maksymalne napięcie siatki drugiej Us3 - napięcie siatki trzeciej Us4 - napięcie siatki czwartej Utr - maksymalne napięcie prądu zmiennego Uż - napięcie żarzenia Uż-k - maksymalne napięcie między włóknem żarzenia a katodą