Lampa kombinowana

Lampy kombinowane (złożone) zawierają kilka systemów lamp umieszczonych w jednej obudowie. Umożliwiało to znaczące zmniejszenie liczby lamp w urządzeniu, a co za tym idzie zmniejszenie jego rozmiarów i kosztów.

AB1 Philipsa, jedna z pierwszych lamp zawierających dwie struktury w jwdnwj bańce.

Historia i zastosowania

Prawdopodobnie za pierwsze lampy złożone można uważać duodiody prostownicze, które pokazały się w połowie lat 20. Pierwszą komercyjną podwójną diodą była wprowadzona w USA w 1925 roku bezpośrednio żarzona UX213. Pierwsza pośrednio żarzona duodioda prostownicza została wprowadzona przez Philipsa. Była to lampa 2506, produkowana w latach 1928-1929. Pierwsze podwójne i potrójne triody ukazały się w drugiej połowie lat 20 w Europie. Były produkowane w dość niewielkiej ilości przez firmy Tekade, Valvo oraz Telefunken. Pośrednio żarzone podwójne triody pojawiły się w pierwszej połowie lat 30, przy czym były to początkowo lampy przeznaczone do przeciwsobnych wzmacniaczy mocy w klasie B2 (z prądem siatki). Pierwszą podwójną triodą o całkowicie odrębnych systemach (oddzielne wyprowadzenia katod) była amerykańska 6F8G, po wyeliminowaniu połączenia na bańce stała się ona kultową 6SN7GT.

Lampy kombinowane znalazły wkrótce bardzo szerokie zastosowanie, szczególnie w sprzęcie powszechnego użytku, gdzie cena miała pierwszorzędne znaczenie. Przykładami mogą być:

• Zestaw w odbiornikach radiowych Pionier i pochodnych (cokół loktal, żarzenie szeregowe 100 mA): UCH21 (heterodyna i mieszacz), UCH21 (heptoda - wzmacniacz pośredniej częstotliwości, trioda - wzmacniacz małej częstotliwości), UBL21 (detektor AM, detektor ARW i wzmacniacz końcowy małej częstotliwości) i lampa prostownicza (płpokresowa) UY1N.
• Zestaw w odbiornikach radiowych Mazur i pochodnych (cokół loktal, żarzenie równoległe 6,3 V): ECH21, ECH21, EBL21 i prostownik pełnookresowy AZ1.
• Bardzo popularny w późniejszych odbiornikach radiowych był zestaw lamp z cokołem nowalowym: ECC85 (głowica UKF), ECH81 (heterodyna i mieszacz), EBF89 (wzmacniacz pośredniej częstotliwości, detektor AM, detektor ARW), ECL82 lub ECL86 (wzmacniacz napięciowy i wzmacniacz końcowy małej częstotliwości).
• Bardzo liczną grupę lamp kombinowanych opracowano do odbiorników telewizyjnych.

Kompaktron 12AE10 zawierający dwie pentody.

Kompaktrony

Osobna strona - Kompaktron

Kompaktrony zostały wprowadzone do produkcji przez General Electric na przełomie lat 50 i 60 XX w. Były one wyposażone w nowy, specjalnie opracowany 12-nóżkowy cokół, zawierały dwa lub trzy systemy w jednej bańce i umożliwiały zmniejszenie liczby lamp w urządzeniu o około połowę. Stosowano je w tylko USA, w Europie były praktycznie nieużywane.

"Scalone lampy" firmy Loewe

W 1926 firma Loewe wyprodukowała lampę 3NF, zawierającą w jednej bańce trzy systemy triody oraz kilka kondensatorów i rezystorów. Ze względu na konieczność utrzymania próżni rezystory i kondensatory były zatopione w szklanych rurkach. Lampa była praktycznie kompletnym odbiornikiem radiowy o bezpośrednim wzmocnieniu - wystarczyło dodać baterie, głośnik i wejściowy układ strojony. Można ją uznać za bardzo wczesnego protoplastę układów scalonych. Pod koniec lat 20. i w pierwszej połowie 30 Loewe wyprodukowała jeszcze kilkanaście typów takich lamp (była ich jedynym producentem).